کمردرد، یکی از مشکلات شایعی است که اغلب افراد آن را تجربه کرده‌اند؛ و متاسفانه در برخی موارد آسیب‌های جدی برای کیفیت زندگی وارد می‌کند. براساس آمارهای پزشکی، حدود ۸۰ درصد از افراد در زمانی از زندگی خود با مشکلات کمردرد مواجه میشوند؛ و تأثیرات منفی را بر عملکرد روزمره، رفاه و روانشان احسا کرده‌اند.
در این مقاله، به بررسی مشکلات کمری و کمردرد، علل احتمالی ابتلا به آنها و راه‌های جلوگیری از از مشکلات کمردرد می‌پردازیم.
منظور از مشکلات کمری و کمردرد چیست؟
مشکلات مربوط به درد کمر یا مشکلات مرتبط با قسمت پایینی اسکلت انسان، به یک گروه گسترده از علائم و عوارض اشاره دارد که از جمله آنها می‌توان به کمردرد، سفتی و تورم در منطقه کمر، محدودیت در حرکت، از دست دادن احساس و قدرت در پاها، و اختلالات در سیستم عصبی و عضلانی اشاره کرد.
متاسفانه کمردرد، یکی از شایع‌ترین و مزمن‌ترین عوارض مرتبط با مشکلات کمر است که احتمال دارد به صورت حاد نیز ظاهر شود.
عوامل متعددی باعث بروز این مشکلات میشوند. این عوامل شامل فعالیت‌های فیزیکی شدید، نوعِ شغل افراد که نیاز به خم شدن یا حمل و جابه‌جایی اشیاء سنگین دارند، نشستن روی صندلی برای مدت زمان طولانی، انجام حرکات نادرست، نشستن یا راه‌رفتن‌های اشتباه یا بی‌توجهی به نکات ایمنی در زمان انجام فعالیت‌های ورزشی یا کاری هستند.
با توجه به اینکه ساختمان کمر به طور طبیعی از بخش‌های استخوانی، مهره‌ها، ماهیچه‌ها، لیگامانت‌ها (Ligament: بافت‌های فیبری که در مفاصل، استخوان‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند) و اعصاب تشکیل شده است، هرگونه آسیب به این قسمت خطر بروز عوارض مختلفی مانند درد، تورم و سختی در حرکت را افزایش می‌دهد.
برای تشخیص دقیق مشکلات کمری، بررسی تخصصی توسط یک پزشک متخصص، معمولاً با استفاده از تاریخچه بالینی و معاینه جسمی در کنار روش‌های تصویربرداری مانند اسکن MRI یا ارزیابی از طریق اشعه X انجام می‌شود.
درمان مشکلات کمری و کمردرد اگر به صورت ترکیبی باشد، شامل استراحت، تغییرات در رژیم غذایی، فیزیوتراپی، تجویز داروها، و در موارد شدید‌تر، روش‌های جراحی است. در نتیجه، شناخت دقیق علائم، عواملی ایجاد کننده این مشکلات، و راه‌های جلوگیری از مشکلات کمر درد در نهایت درمان درست و به‌موقع کمک می‌کند تا زندگی بدون درد در این ناحیه را تجربه کنیم یا در صورت ابتلا به این مشکلات، بهتر آنها را مدیریت کنیم.
مشکلات کمر درد چرا ایجاد میشوند؟
مشکلات کمری و کمردرد به دلایل مختلفی برمی‌گردند که شامل عوامل فیزیکی، زیستی، روان‌شناختی و اجتماعی است. در ادامه این بخش، به بررسی برخی از این عوامل خواهیم پرداخت:
- آسیب فیزیکی: آسیب‌های مختلفی از جمله تروما، ضربه، یا فشار شدید به منطقه کمر، در برخی موارد باعث آسیب به کمر می‌شود
- افزایش استرس: استرس و فشارهای روانی در موارد زیادی به کمردرد و مشکلات مرتبط با آن منجر میشوند؛ زیرا باعث افزایش فشار عضلات و ایجاد تنش در منطقه کمر می‌شود که درنهایت باعث بروز کمردرد خواهد شد
- ضعف عضلات: ضعف عضلات اطراف کمر، به ویژه عضلات ابدومینال (شکمی) و اسکلتی، باعث ناپایداری کمر و افزایش فشار روی مهره‌ها می‌شود که نتیجه آن کمردرد است
- افزایش وزن: چاقی یا اضافه وزن هم به افزایش فشار روی منطقه کمری و استخوان‌ها، مفاصل و بافت‌های نرم کمک می‌کند و درنهایت باعث کمردرد می‌شود
- نواقص ساختاری و ژنتیکی: برخی از افراد به دلیل نواقص ساختاری از قبیل بیماری‌های فیزیکی، اختلالات در رشد استخوانی (مانند اسکلیوز یا کیفیت ضعیف استخوان)، یا ناهنجاری‌های آناتومیکی در منطقه کمر، از کمردرد رنج می‌برند
- فعالیت‌های روزمره نادرست: نحوه اجرای فعالیت‌های روزمره مانند حمل و جابه‌جایی اشیاء سنگین، نشستن روی صندلی برای مدت‌زمان طولانی، راه رفتن نادرست، ایستادن اشتباه، نداشتن خواب باکفیت، خوابیدن روی تخت‌های غیراستاندارد، استفاده از صندلی‌های نامناسب در محیط کار و... در طول روز نیز احتمالا باعث بروز کمردرد منجر میشوند
روش های جلوگیری از بروز مشکلات و بیماری های کمر
افرادی که با مشکلات و بیماری‌های کمر مواجه هستند، به دلیل دردی که متحمل میشوند و همینطور کاهش کیفیت زندگی و تاثیر منفی که بر عملکردشان در محیط کار می‌گذارد، به دنبال یافتن راه‌های جلوگیری از مشکلات کمر درد هستند. در این قسمت برخی از بهترین و ساده‌ترین روش‌هایی را که کمک می‌کند تا از مواجه با این مشکلات پیشگیری شود، بررسی کرده‌ایم:
تقویت ماهیچه های کمر
تقویت ماهیچه‌های کمر، فشار بر این منطقه از بدن را کاهش داده و پشتیبانی بیشتری از مهره‌های کمری ایجاد می‌کند. با تقویت این ماهیچه‌ها، پایداری و تعادل در منطقه کمر افزایش می‌یابد؛ درنتیجه باعث می‌شود انحراف‌های آناتومیکی کاهش یابد و از کمردرد پیشگیری شود. همچنین باعث افزایش انعطاف‌پذیری عضلات و بافت‌های نرم منطقه کمری می‌شود که همین امر از کمردرد جلوگیری می‌کند.
تعادل عضلاتی در منطقه کمری بهبود می‌یابد و باعث می‌شود ناهمواری‌های آناتومیکی کاهش یابد و از کمردرد پیشگیری شود. ضمن اینکه تقویت عضلات حمایت‌کننده مثل عضلات شکمی و عضلات اطراف کمر نیز با تقویت کمر افزایش می‌یابد که به پشتیبانی بهتر از منطقه کمری کمک کرده و مشکلات کمردرد را کاهش می‌دهد.
آب درمانی
تأثیرات آب‌درمانی بر پیشگیری از کمر درد قابل توجه است و پزشکان آن را توصیه می‌کنند؛ زیرا:
- باعث تقویت عضلات می‌شود
- فشار روی مهره‌ها را کاهش می‌دهد
- مانع استرس می‌شود
- باعث افزایش انعطاف‌پذیری و جلوگیری از محدودیت حرکتی می‌شود
- به کاهش التهاب و درد مرتبط با مشکلات کمر کمک می‌کند
- باعث تحریک عملکرد عضلاتی و عصبی می‌شود
- به کاهش وزن کمک می‌کند و به این صورت مانع از ایجاد فشار بیشتر روی مهره‌ها و عضلات کمر می‌شود
استفاده از صندلی مناسب
استفاده از صندلی مناسب یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از مشکلات کمر درد است زیرا:
- کمک می‌کند تا فشار به گونه‌ای توزیع شود که الگوی طبیعی بدن را حفظ کند
- پشتیبانی بهینه از مهره‌ها و منطقه کمری انجام می‌شود و کمک می‌کند تا استرس و فشار اضافی روی مهره‌ها کم شود
- به تنظیم قوس طبیعی کمر کمک می‌کند
- باعث کاهش فشارهای نامناسب و همچنین تنش‌های اضافی روی منطقه کمر می‌شود
- به راحتی شما هنگام نشستن در طول روز، کمک می‌کند
محافظت از کمر هنگام بلند کردن جسم سنگین
بلندکردن جسم سنگین هنگامی که کمرتان را خم می‌کنید، اگر بدون محافظت اصولی باشد، باعث کمرد درد می‌شود؛ در حالی که با استفاده از تکنیک‌های صحیح برای بلندکردن جسم سنگین، این اتفاق نمی‌افتد زیرا:
- به مهره‌ها و منطقه کمری شما کمک می‌کند تا از آسیب جلوگیری شود
- فشار به طور یکنواخت روی عضلات، مهره‌ها و بافت‌های نرم منطقه کمر توزیع می‌شود
- عضلات پشتی کمری تقویت میشوند که مانع از آسیب به مهره‌ها می‌شود
- عضلات پایینی بدن نیز در فرآیند بلندکردن جسم سنگین مشارکت می‌کنند که این امر از فشار بیشتر روی منطقه کمری جلوگیری می‌کند
دوری از استرس
دوری از استرس هم یکی از بهترین راه‌های جلوگیری از مشکلات کمر درد است. زیرا:
- باعث کاهش تنش عضلانی می‌شود
- کاهش فشار و استرس روی مهره‌ها اتفاق می‌افتد
- به بهبود عملکرد عضلات کمری کمک می‌کند
- باعث کاهش احتمال ایجاد التهاب در منطقه کمری می‌شود
استفاده از کفش طبی مناسب
استفاده از کفش طبی مناسب نیز یکی دیگر از روش‌های جلوگیری از مشکلات کمردرد است. هنگامی که این نوع کفش را بپوشید درواقع کمک می‌کند تا:
- حفظ تعادل و پشتیبانی در زمان حرکت ایجاد شود
- کاهش فشار روی نقاط فشار زیاد در پاها و کمر انجام شود
- کاهش فرسودگی و آسیب به عضلات و مفاصل کمر را شاهد خواهید بود
نشستن، خوابیدن و راه رفتن درست
در صورتی که بتوانید الگوی صحیح نشستن، خوابیدن و راه رفتن را رعایت کنید، به پیشگیری از کمر درد کمک می‌کنید زیرا:
- حفظ الگوی طبیعی حرکت و افزایش قدرت عضلات اتفاق می‌افتد
- به کاهش فشار و استرس روی مهره‌ها و عضلات کمری کمک می‌کنید
- باعث بهبود توزیع فشار بین انواع بافت‌ها و عضلات در منطقه کمر می‌شوید
کاهش وزن
کاهش وزن هم در جلوگیری از بروز کمردرد موثر است؛ زیرا فشار اضافی روی مهره‌ها و عضلات کمر را کم می‌کند؛ درواقع افزایش وزن بار زیادی روی منطقه کمری اعمال می‌کند؛ در حالی که با کاهش وزن، تنش و فشار روی عضلات و مهره‌های کمری کاهش می‌یابد و احتمال بروز مشکلات کمری کاهش می‌یابد.
رژیم غذایی مناسب
رژیم غذایی مناسب نیز یکی دیگر از روش‌های جلوگیری از مشکلات کمردرد است. درواقع رژیم غذایی اصولی به کاهش وزن کمک کرده و فشار اضافی روی منطقه کمری را کاهش داده و از کمردرد جلوگیری می‌کند.
مصرف مواد غذایی با ویتامین D و کلسیم، که برای سلامتی استخوان‌ها ضروری هستند، از کمردرد جلوگیری کرده و سلامت استخوان‌های کمر را افزایش می‌دهد. ضمن اینکه مصرف مواد غذایی ضدالتهابی مانند ماهی‌های چرب، میوه‌ها و سبزیجات، کمک می‌کند تا التهابات مرتبط با کمردرد کاهش یابد و به بهبود وضعیت کمر بینجامد.
از دیگر روش‌های پیشگیری از کمردرد می‌توان به ترک سیگار، نوشیدن آب به میزان کافی، خوابیدن به پهلو برای کاهش فشار به ستون فقرات، پوشیدن شلوار مناسب و مداومت بر انجام تمرینات کششی و تقویت عضلات کمر اشاره کرد.
ورزش مناسب
بسیاری از پزشکان و متخصصان ستون فقرات بیماران خود را که با مشکل کمردرد مواجه هستند، به ورزش مناسب برای تقویت کمر توصیه می‌کنند؛ زیرا با این ورزش‌ها تاثیر زیر را خواهید دید:
- تقویت عضلات کمری و افزایش پشتیبانی از مهره‌ها
- بهبود انعطاف‌پذیری و حرکت در منطقه کمری
- کاهش فشار و استرس روی مهره‌ها و بافت‌های نرم کمر
در صورت بروز مشکلات کمری چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
درست است که کمردرد شایع است و بسیاری از افراد آن را تجربه می‌کنند، اما اغلب پس از چندروز و گرفتن درمان مناسب، بهبود می‌یابند. اما اگر کمردردتان شدید باشد، بیشتر از یک هفته ادامه پیدا کند و با مصرف دارو و روش‌های درمانی، بهبود نیافت و باعث محدودیت حرکت شد یا با علائم دیگری همراه بود، باید به پزشک مراجعه کنید.
کلینیک فوق تخصصی پزشک اول با حضور بهترین پزشکان فوق تخصص ارتوپدی و ستون فقرات در تهران، به تشخیص و درمان انواع بیماری‌های مرتبط با ستون فقرات مراجعین محترم می‌پردازد.
شما هنگام مراجعه به کلینیک، از مدرن‌ترین و به‌روزترین روش‌های تشخیصی و درمانی بهره‌مند می‌شوید و خیالتان از دریافت خدمات پزشکی و درمانی باکیفیت و نتیجه‌بخش، راحت می‌شود. ماساژدرمانی، آب درمانی، طب سوزنی، جوانسازی دست و پا، جراحی زانو، افزایش قد و... بخشی از خدمات کلینیک فوق تخصصی پزشک اول است.
جمع‌بندی
در این مقاله از سایت پزشک اول به بررسی روش‌های جلوگیری از مشکلات کمردرد پرداختیم و ساده‌ترین و موثرترین آنها را معرفی کردیم. شما می‌توانید برای دریافت خدمات پزشکی در رفع و بهبود مشکلات کمر، از طریق پل‌های درج شده در سایت، با مشاوران و متخصصان کلینیک فوق تخصصی ستون فقرات و ارتوپدی پزشک اول تماس بگیرید.
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید