رباط صلیبی مچ پا | انواع آسیب و روش‌های درمانی

مچ پا درواقع یک مفصل لولایی شکل بین ناحیه ساق و انگشتان پا است که این بخش زمینه حرکت به سمت بالا و پایین را برای پا فراهم می‌کند؛ اما عضوی که نقش مؤثری در این فرایند دارد، رباط است. رباط‌ها بافت‌های الیافی متراکمی هستند که جنس آن‌ها از کلاژن است. به‌طورکلی رباط صلیبی مچ پا زمانی آسیب می‌بیند که پا به سمت داخل بپیچد و رباط در اثر فشار و پیچ‌خوردگی پاره یا کشیده شود.

آسیب رباط مچ پا با علائم و نشانه‌های مختلفی همراه است که پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با آن‌ها و همچنین علل ابتلا به این عارضه، این مقاله از سایت پزشک ارتوپد را بادقت مطالعه کنید.

آشنایی با رباط صلیبی مچ پا

در یک نگاه کلی می‌توان گفت رباط‌های مچ پا درواقع مانند طناب‌هایی هستند که استخوان‌های پا را به استخوان‌های ساق پا متصل کرده و مفصل پا را تثبیت می‌کنند. باتوجه‌به این موضوع رباط صلیبی مچ پا نقش مؤثری را در جلوگیری از پیچ‌خوردگی تا شدن، کشیده‌شدن پا و... ایفا می‌کند. به‌طورکلی رباط‌های صلیبی نیز مانند سایر رباط‌های پا از جنس بافت همبند تشکیل‌شده‌اند و کمترین میزان انعطاف‌پذیری را دارند.

در انتها متذکر می‌شویم که رباط صلیبی مچ پا ازجمله مهم‌ترین و آسیب‌پذیرترین انواع رباط پا شناخته می‌شود که نقش مؤثری را در حرکت پا ایفا می‌کند. این رباط دارای دو بخش قدامی و خلفی است که هر یک آن‌ها می‌توانند نقش مؤثری را در عملکرد پا ایفا کنند.

رباط صلیبی مچ پا چگونه پاره می‌ شود؟

به‌طورکلی همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد پارگی یا کشیدگی رباط مچ پا زمانی رخ می‌دهد که پا به سمت داخل بپیچد و سپس تمام وزن بدن روی رباط‌های جانبی مچ پا قرار گیرد. در این حین بخش‌های قدامی و میانی رباط مچ پا در اثر پیچ‌خوردگی یا کشیدگی با آسیب جدی مواجهه می‌شوند که در چنین حالتی می‌توان گفت شخص دچار آسیب در ناحیه رباط صلیبی شده است.

علت پارگی رباط صلیبی مچ پا چیست؟

اگرچه رباط‌ها دارای بافت محکمی هستند، اما کشیدگی رباط مچ پا ازجمله رایج‌ترین انواع آسیب در بین ورزشکاران علی‌الخصوص افراد حرفه‌ای در ورزش‌هایی نظیر تناسب‌اندام، فوتبال، والیبال، ژیمناستیک و... است. معمولاً چرخش ناگهانی مهم‌ترین و رایج‌ترین علت آسیب و پارگی رباط در مچ پا برشمرده می‌شود، اما با تمام این تفاسیر آسیب به این رباط می‌تواند دارای دلایل دیگری نیز باشد که در ادامه آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

• فرود ناگهانی
• پرش‌های مداوم
• ضربه ناگهانی در حین تمرین
• توقف در حین بازی
• کاهش یا افزایش سرعت به طور ناگهانی
• استفاده از الگوهای حرکتی معیوب، مانند حرکت‌دادن زانوها به داخل در حین اسکات
• عدم استانداردبودن کفش و سایر تجهیزات ورزشی

نشانه‌ های پارگی رباط صلیبی مچ پا

احساس درد مهم‌ترین نشانه آسیب به رباط پا برشمرده می‌شود که باید جدی گرفته شود، اما بااین‌وجود نشانه‌های دیگری نیز می‌توانند به‌عنوان زنگ خطرهایی برای پارگی رباط پا شناخته شوند که در ادامه این بخش مهم‌ترین آن‌ها را گردآوری کرده‌ایم.

• کبودی
• احساس شلی در مچ پا
• درد در پهلوها یا جلوی مچ پا
• شنیدن صدای ترکیدن یا کوبش
• تورم در اطراف مفصل مچ پا
• مشکل در تحمل وزن روی مچ پا
• ضعف در مفصل مچ پا

نحوه تشخیص رباط صلیبی مچ پا

خوشبختانه روش‌های مختلفی برای تشخیص رباط صلیبی مچ پا وجود که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به معاینه فیزیکی اشاره کرد، معمولاً پزشک برای تشخیص پارگی یا کشیدگی رباط صلیبی با ارزیابی و بررسی هر دو پا می‌تواند به نوع و میزان آسیب ناحیه پی ببرد. همچنین عکس‌برداری با MRI و اشعه ایکس از دیگر روش‌های تشخیص آسیب رباط شناخته می‌شوند که معمولاً پزشک برای اطمینان خاطر بیشتر یکی از آن‌ها را پیشنهاد می‌دهد.

افرادی که با پارگی رباط مچ پا مواجه می‌شوند نیاز به فیزیوتراپی دارند؛ پس حتماً به‌منظور آگاهی از نحوه پروسه درمان به فرد یا کلینیک متخصص فیزیوتراپی مچ پا مثل کلینک پزشک ارتوپد مراجعه کرده و پس از اطلاع از شیوه درمان، در اولین فرصت برای تعیین و رزرو نوبت اقدام کنند.

روش‌ های درمان پارگی رباط صلیبی مچ پا

همان‌طور که قبلاً نیز اشاره شد، رباط‌ها علی‌رغم بافت مستحکم خود بسیار آسیب‌پذیر هستند، ازاین‌روی ورزشکاران حرفه‌ای به‌منظور درمان پارگی رباط مچ پا می‌توانند وابسته به‌شدت عارضه روش‌های خانگی یا بالینی مختلفی را انتخاب کنند که هر یک از این روش‌ها دارای ویژگی‌ها و مزایای مخصوص به خود است، ازاین‌روی بیمار وابسته به‌شدت آسیب تحت‌نظر پزشک با کمک یکی از انواع روش درمانی برای آسیب های پا که در ادامه آنها را معرفی کرده‌ایم، سلامت خود را بدست می‌آورد.

راهکارهای درمانی رایج خانگی

به‌طورکلی روش‌های خانگی بیشتر به افرادی پیشنهاد می‌شود که دارای آسیب و تورم کمتری هستند، این دسته از افراد بهتر است پس از مشورت با پزشک مدتی در منزل استراحت کنند و با مصرف غذاهای سالم، ماساژدرمانی، کمپرس آب سرد، قراردادن پا بالاتر از ارتفاع بدن، انجام تمرینات تعادلی و... زمینه بهبود سریع‌تر خود را فراهم کنند.

لیزردرمانی

لیزردرمانی یکی از روش‌های غیرتهاجمی و بدون درد برای درمان آسیب‌های رباط پا است. این روش که معمولاً برای آسیب‌های عمیق از آن استفاده می‌شود، می‌تواند علاوه بر کاهش التهاب، با تحریک فعالیت سلولی موجب تسریع در فرایند ترمیم شود.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی نیز از دیگر روش‌های مرسوم در بهبود کشیدگی رباط صلیبی شناخته می‌شود. در این روش درمانگر با استفاده از ابزار و تمرینات مختلف باعث می‌شود تا بیمار سریع‌تر به روند عادی زندگی بازگردد.

جراحی و دارودرمانی

جراحی و دارودرمانی به‌عنوان آخرین روش برای درمان آسیب‌های جدی شناخته می‌شوند. در این شیوه درمانی پس از جراحی و بازسازی رباط در کنار مصرف دارو، شرکت در جلسات فیزیوتراپی، استراحت و پیروی از یک رژیم غذایی سالم به بیمار پیشنهاد می‌شود.

اقدامات قبل و بعد از جراحی رباط صلیبی مچ پا

بیمار پس اطمینان از سطح آسیب بهتر است، وابسته به نظر پزشک و با حفظ خونسردی برای جراحی آماده شود. ترک سیگار، مصرف غذای سالم، کنترل وزن و بررسی داروها تحت‌نظر پزشک ازجمله مهم‌ترین اقدامات قبل از جراحی پا است. آنچه پس از عمل جراحی مچ پا از اهمیت زیادی برخوردار است، استراحت، بالا نرفتن از پله، استفاده از کمپرس آب سرد، حفظ خونسردی و استفاده از لباس‌های گشاد و نخی است. همچنین بهتر است بیمار پس از جراحی تحت‌نظر پزشک معالج به‌منظور تسریع درروند درمان از جلسات و تمرینات فیزیوتراپی نیز استفاده کند.

برای ترمیم سریع‌ تر پارگی رباط صلیبی مچ پا چه بخوریم؟

باتوجه‌به اینکه تغذیه نقش مؤثری را در بهبود بیماری‌های مفصلی دارد، پس نباید از آن غافل شد. ازاین‌روی افرادی که دارای شکستگی یا آسیب استخوانی هستند، بهتر است به‌منظور بهبود روند درمان طبق جدول زیر از مواد غذایی استفاده کنند.

عوارض ناشی از پارگی رباط صلیبی مچ پا چیست؟

آنچه نقش مؤثری را در بهبود رباط صلیبی ناحیه مچ پا دارد، مراقبت و پیروی از یک رژیم غذایی مناسب است. به‌طورکلی اگرچه این عارضه امری رایج در میان ورزشکاران است، اما عدم مراقبت صحیح و استراحت استاندارد می‌تواند عوارض شدیدی را برای افراد به دنبال داشته باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد ۱۰ الی ۳۰ درصد افراد پس پارگی رباط صلیبی با علائمی نظیر سفتی مچ پا، تورم، درد و ضعف عضلانی مواجه هستند که بهتر است برای بهبود آن با پزشک معالج خود مشورت کنند.

جمع‌بندی

آسیب‌های رباط پا شاید یکی از شایع‌ترین آسیب‌های مرتبط با ورزش باشد که معمولاً توسط پزشک یا فیزیوتراپیست‌ها شناسایی می‌شود. جالب است بدانیم که بانوان به علت آناتومی و نوع هورمون‌های موجود در بدن خود بیشتر مستعد آسیب رباط پا هستند. ازاین‌روی خانم‌هایی که ورزش‌هایی نظیر ژیمناستیک، فوتبال و... به طور حرفه‌ای انجام می‌دهند، بهتر است بیشتر مراقب خود باشند.

اما آنچه ممکن است به‌عنوان یک سؤال مهم وجود داشته باشد این است که رباط صلیبی مچ پا کجاست که در پاسخ به این سؤال باید گفت رباط صلیبی مچ پا بافتی بسیار مستحکم است که در قسمت رویی سطح پا قرار دارد می‌تواند نقش مؤثری را در انتقال نیروی انقباضی عضلات پا ایفا کند. پیچ‌خوردگی ناگهانی یکی از مهم‌ترین دلایل آسیب این رباط شناخته می‌شود که در این مقاله علائم و نحوه درمان آن بررسی شد.

از اینکه تا پایان یکی دیگر از مقالات سایت پزشک ارتوپد با ما همراه بودید، از شما بسیار سپاسگزاریم و امیدواریم این مقاله کوتاه در رفع سؤالات شما درزمینهٔ آسیب به رباط پا مؤثر باشد. حتماً سؤالات و تجربیات خود را درزمینهٔ نوع رژیم غذایی برای ترمیم رباط مچ پا را با ما به اشتراک بگذارید.