درد پاشنه پا یکی از متداولترین مشکلات پا و مچ پا محسوب میشود. این مشکل میتواند دلایل بسیاری مانند التهاب فاشیای پلانتار و التهاب تاندون آشیل داشته باشد و راهرفتن و انجام فعالیتها را دشوار سازد. در ادامه این مطلب از کلینیک پزشک اول، شما را با هر آنچه که باید درباره این درد بدانید؛ مانند درد پاشنه پا هنگام صبح یا راهرفتن و روشهای تشخیص و درمان آن آشنا میکنیم.
مهم ترین علل درد پاشنه پا
درد پاشنه با توجه به محل درد ممکن است خفیف تا شدید باشد. این درد ممکن است بهصورت ناگهانی یا با گذشت زمان ایجاد شود. رایج ترین علل درد پاشنه پا عبارتاند از:
- التهاب تاندون آشیل: تاندون آشیل، ماهیچه ساق پا را به استخوان پاشنه پا متصل میکند و بزرگترین و طولانیترین تاندون در بدن است. دوندگان و بازیکنان بسکتبال بیشتر از دیگر افراد در معرض ابتلا به التهاب تاندون آشیل قرار دارند؛ زیرا، آنها از این تاندون بیش از اندازه استفاده میکنند. این التهاب باعث درد، تورم و سفتی در پشت پاشنه پا میشود. ازآنجاییکه کلسترول بالا میتواند یکی از دلایل این التهاب باشد، میتوان گفت که کلسترول بالا و درد پاشنه پا به یکدیگر مرتبط هستند
- بورسیت: بورسیت به تورم کیسههای پر از مایعی به نام بورس گفته میشود و علائمی شبیه به کبودی در پاشنه پا ایجاد میکند. اگر روی پاهای خود به مدت طولانی بایستید، ممکن است دچار این مشکل شوید
- تغییر شکل هاگلند: در این سندرم، یک برآمدگی استخوانی بزرگ به علت التهاب و تحریک مزمن در پشت پاشنه پا ایجاد میشود. کفشهای پاشنهبلند میتوانند باعث بدتر شدن این برآمدگی و درد پاشنه شوند
- بیماری سیور: این بیماری میتواند متداولترین علت درد پاشنه پا در کودکان فعال 8 الی 14ساله باشد. کودکانی که همواره در حال دویدن و پریدن هستند، بیشتر از دیگر کودکان دچار این بیماری میشوند
- کوفتگی استخوان: اگر پایتان را روی جسمی سفت و تیز بگذارید، این جسم میتواند باعث کوفتگی بافت چربی زیر پاشنه پا شود. رنگ این بخش از پایتان ممکن است تغییر نکند؛ ولی، دردی را هنگام راهرفتن یا حتی استراحت تجربه خواهید کرد
- شکستگی فشاری: شکستگی فشاری میتواند باعث ایجاد درد در پایین، طرفین و پشت پاشنه پا شود
- التهاب فاشیای پلانتار: التهاب فاشیای پلانتار یکی از متداولترین دلایل درد پاشنه پا محسوب میشود و ناشی از پارگی یا کشیدگی بافت همبند کف پا و التهاب آن است. افرادی که اغلب در حال دویدن یا پریدن هستند، بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به این التهاب قرار دارند. ورزش یا کار روی تردمیل و سطوح سفتی مانند بتن از مهمترین عوامل تحریککننده این التهاب به شمار میروند
- خار پاشنه: التهاب فاشیای پلانتار مزمن میتواند علت خار پاشنه باشد. این مشکل معمولا دردناک نیست؛ ولی، برخی از افرادی که دچار این مشکل هستند، ممکن است درد پاشنه را تجربه کنند
کمبود کدام ویتامین باعث درد پاشنه پا می شود
درد پاشنه پا و کمبود ویتامین دی به یکدیگر مرتبط هستند. در برخی از افراد، اولین نشانه کمبود ویتامین این ویتامین، درد در هر دو پاها بدون هیچگونه دلیل مشخص است. کمبود ویتامین دی علائم دیگری مانند خستگی، درد استخوان در بخشهای دیگر بدن، افسردگی، ریزش مو، ضعف و ازدستدادن اشتها دارد.
علت درد کف پا بعد از بیدار شدن
مهمترین علت درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب، التهاب فاشیای پلانتار است. دیگر دلایل این درد پس از بیدار شدن عبارتاند از:
- التهاب تاندون آشیل
- خار پاشنه
- انواع مختلف آرتریت مانند آرتریت روماتوئید و نقرس
- بورسیت
- سندرم تونل تارسال که به فشردگی اعصاب تیبال خلفی یا پسین گفته میشود
دلایل درد پاشنه پا هنگام راه رفتن
در بیشتر اوقات، علت درد پاشنه در زنان و مردان هنگام راهرفتن بهآسانی قابل تشخیص و درمان است. برخی از دلایل آن عبارتاند ار:
- التهاب فاشیای پلانتار
- التهاب تاندون آشیل
- کوفتگی استخوان
- خار پاشنه
- بورسیت
علائم درد پاشنه چیست؟
علائم درد پاشنه پا به علت و محل آن بستگی دارند. این درد ممکن است خفیف یا شدید باشد و با انجام فعالیتهایی مانند راهرفتن، ایستادن یا در صبحها بدتر شود. اگر تصور میکنید که دچار درد پاشنه شدهاید، ممکن است علائم زیر را نیز داشته باشید:
- تورم یا قرمزی
- برآمدگی در پایین پاشنه
- سفتی بهویژه پس از استراحت یا حرکتنکردن
- دردی که از پاشنه شروع میشود و به بخشهای دیگر پا سرایت میکند
- بیحسی یا گزگز
- مشکل در ایستادن، راهرفتن یا دویدن
- دردی که با فعالیت فیزیکی یا ایستادن طولانیمدت بدتر میشود
نحوه تشخیص علت درد پاشنه پا
برای تشخیص علت درد کف پا، پزشک سوابق پزشکی شما را بررسی میکند و سپس سؤالاتی را درباره علائم شما میپرسد. او ممکن است سؤالات زیر را بپرسد:
- کدام بخش از پاشنه شما درد میکند؟
- آیا میتوانید درد پاشنه خود را توصیف کنید؟
- چقدر طول میکشد این درد برطرف شود؟
- آیا این درد با استراحت برطرف میشود؟
- آیا در گذشته به پاشنه یا پایتان آسیب وارد شده است؟
- در طول روز چقدر فعال هستید؟
- شغل شما چیست؟
- از کدام روشهای خانگی برای مدیریت درد خود استفاده کردهاید؟
سپس پزشک پاشنه پای شما را معاینه میکند و به دنبال نشانههای التهاب، قرمزی و تورم میگردد. همچنین ممکن است کارهای زیر را نیز برای تشخیص علت درد پاشنه پای چپ در زنان و مردان انجام دهد:
- پاشنه پای شما را برای پیداکردن بخشهای حساس به لمس یا گرمتر را لمس کند
- پا، پاشنه و مچ پای شما را حرکت دهد تا سفتی یا دامنه حرکتی آنها را بررسی کند
- نحوه راهرفتن و حرکتکردن شما را مشاهده کند
- وضعیت پا و وضعیت بدنی شما را بررسی کند
- آزمایشهای تصویربرداری تشخیصی مانند اشعه ایکس و سونوگرافی را تجویز کند و به دنبال ناهنجاریهایی مانند خار پاشنه یا مشکلات موجود در بافتهای نرم؛ مانند تاندون آشیل بگردد
روش های درمان درد پاشنه پا
بیشتر مشکلاتی که باعث ایجاد درد پاشنه میشوند، با گذاشت زمان با روشهای درمان بدون جراحی بهبود مییابند. روشهای درمان دردهای پا و کف پا روی کاهش درد و التهاب، بهبود انعطافپذیری پا و حداقلسازی فشار روی پا تمرکز میکنند. برخی از این روشها عبارتاند از:
روغن های گیاهی
محبوبترین روش درمان درد پاشنه پا در منزل، استفاده از روغنهای گیاهی است. روغنهایی مانند روغن اسطوخودوس، رزماری، نعناع فلفلی، کندر و اکالیپتوس که دارای ترکیبات ضدالتهابی هستند، میتوانند گزینههای مناسبی برای شما باشند. پاشنه خود را یک یا دو بار در روز با این روغنها ماساژ دهید تا از فواید آنها بهرهمند شوید. همچنین میتوانید چند قطره از این روغنها و نمک اپسوم را درون آبگرم بریزید و پاهای خود را هر شب درون آن بگذارید تا درد برطرف شود.
دستگاه های ارتز
دستگاههای ارتز بدون نسخه یا سفارشی که فشار روی پاشنه پا را کاهش میدهند، میتوانند بهترین روش درمان درد پاشنه پا باشند. برخی از افرادی که در صبحها دچار درد پاشنه میشوند، با استفاده از آتل در شب میتوانند درد خود را کاهش دهند. چکمه پیادهروی که یکی دیگر از دستگاههای ارتز است، ممکن است برای علائم شدید ضروری باشد.
فیزیوتراپی
ماساژ، فیزیوتراپی و سونوگرافیدرمانی با شکستن بافتهای اسکار، میتوانند به کاهش التهاب و درد پاشنه کمک کنند.
تمرینات کششی
پزشک شما میتواند تمرینات کششی مناسبی را برای کاهش سفتی تاندونها و عضلات به شما آموزش دهد.
تزریق
تزریق استروئید میتواند به کاهش درد و تورم ناشی از فاشیای پلانتار یا بورسیت کمک کند. پزشکان معمولا این روش درمانی را تجویز نمیکنند.
داروهای مسکن
سرمادرمانی یکی از روشهای درمان خانگی درد پاشنه پا سمت چپ یا راست است. اگر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی با سرمادرمانی ترکیب شوند، میتوانند به کاهش درد و تورم کمک کنند.
جراحی
اگر درد پاشنه پا شدید باشد یا روشهای درمان غیرجراحی نتوانند به بهبود این درد کمک کنند، پزشک ممکن است انجام جراحی را به بیمار پیشنهاد دهد. پزشک با توجه به علت درد پاشنه ممکن است یکی از دو روش زیر را تجویز کند:
- فاشیاتومی پلانتار: در این جراحی کمتهاجمی، جراح چندین برش کوچک را در رباط فاشیای پانتلار ایجاد میکند تا تنش و درد کاهش یابد
- جراحی التهاب تاندون آشیل: در موارد شدید، جراحی ممکن است برای برداشتن بخشهای آسیبدیده تاندون ضروری باشد. اگر دچار خار پاشنه باشید، جراح آن را در طول این جراحی برخواهد داشت
جمعبندی
درد پاشنه پا اغلب با گذشت زمان و روشهای درمانی غیرجراحی بهبود مییابد و میتواند ناشی از دلایل بسیاری مانند التهاب تاندون آشیل یا التهاب فاشیای پلانتار باشد. پزشکان کلینیکهای معتبری مانند کلینیک پزشک اول میتوانند علت این درد را بهدرستی تشخیص دهند و در صورت لزوم، روشهای درمانی مختلفی مانند تمرینات کششی یا دستگاههای ارتز را تجویز کنند.
بسیاری از افرادی که دچار این درد هستند، آن را نادیده میگیرند و به انجام فعالیتهایی که آن را بدتر میکنند، ادامه میدهند. اگر شما نیز میخواهید درد خود را نادیده بگیرید، به خاطر داشته باشید که ممکن است دچار درد مزمن پاشنه شوید. به عبارت دیگر، هر چه درد خود را نادیده بگیرید، درمان آن دشوارتر خواهد شد. همین امروز میتوانید نوبتی را برای ملاقات با پزشکان کلینیک پزشک اول رزرو کنید و اولین قدم را برای تشخیص علت و درمان درد پاشنه خود بردارید.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید