اگر دقت کرده باشید، در اکثر فعالیت‌های بدنی انسان‌ها مانند راه‌رفتن، نشستن و دویدن، مفصل زانو بیشترین تأثیر را دارد؛ اما معمولا در معرض آسیب‌های بیشتری هم قرار می‌گیرد. برای آن که ما بتوانیم به فعالیت‌های روزمره و عادی خود ادامه دهیم، باید زانوهای قدرتمندی داشته باشیم؛ اما ممکن است که بر اثر بیماری‌ها و آسیب‌های مختلف، مفاصل زانو دچار ساییدگی شود و قدرت فعالیت فرد را کاهش دهد.
بر همین اساس پزشک دستور تعویض مفصل‌های آسیب‌دیده و فرسوده زانو را می‌دهد و پروتز مصنوعی زانو را جایگزین آن می‌کند. پروتز مصنوعی زانو یکی از بهترین راه‌های بهبود استخوان یا غضروف آسیب‌دیده است و به بیمار در بهبود فعالیت‌های آن کمک می‌کند. اگر می‌خواهید اطلاعات کامل درباره پروتز مصنوعی زانو و بهترین مرکز برای جراحی به دست بیاورید، در ادامه این مطلب از وب‌سایت پزشک اول همراه ما باشید.
پروتز زانو چیست؟
در بین استخوان بالا و پایین زانو، مفصل‌ها و غضروف‌های خاصی وجود دارد که مانع از ساییدگی استخوان‌ها به یکدیگر می‌شوند و امکان خم‌شدن زانو را فراهم می‌کند. اما زمانی که به دلایل مختلف مانند بیماری، کهولت سن و آسیب‌های مختلف، این غضروف‌ها از بین بروند، لازم است که جایگزینی برای آن قرار بگیرد.
پروتز مصنوعی زانو یا آرتروپلاستی زانو، یکی از راه‌های مفید و کاربردی برای جایگزین‌کردن زانوی جدید به‌جای مفصل‌های ازدست‌رفته است. افرادی که حتی برای انجام فعالیت‌های معمولی زندگی خود دچار مشکل می‌شوند، نیاز به این عمل پیدا می‌کنند.
پروتز مفصل زانو با استفاده از قطعات پلاستیکی و فلزی و کاسه زانو انجام می‌شود و هدف اصلی اجرای آن، جلوگیری از نزدیک‌شدن بیش از اندازه فاصله استخوان‌ها به یکدیگر و بهبود فعالیت‌های فرد است.
انواع پروتز مصنوعی زانو
باتوجه‌به این که آسیب‌های وارد شده به هر فرد متفاوت است، انواع مختلفی از پروتز مصنوعی اجرا می‌شود. البته اگر بخواهیم مدل‌های پروتز مصنوعی زانو را معرفی کنیم، باید دو جنبه مهم جنس و مدل ساخت را در ادامه معرفی کنیم:
انواع پروتز مصنوعی زانو بر اساس کاربرد
در عمل جراحی پروتز پای مصنوعی زیر زانو، بر اساس عوامل مختلفی مانند ثبات رباط‌ها، وضعیت ماهیچه‌ها و استخوان‌ها انجام می‌شود؛ از همین رو انواع پروتز مصنوعی زانو در دسته‌های زیر قرار می‌گیرد:
- پروتز غیرمحدود: در این مدل، قسمت‌های بالا و پایینی پروتز به هم متصل نیستند؛ از همین رو برای بیمارانی که رباط‌های داخلی و جانبی پایداری دارند، بیشتر استفاده می‌شود.
- پروتز نیمه محدود: درصورتی‌که رباط صلیبی خلفی زانو پایداری کافی را نداشته باشد و باید جایگزین برای آن قرار بگیرد، از پروتزهای نیمه محدود استفاده می‌شود. در این پروتزها، دو جز زانو از طریق لولا به هم متصل می‌شوند و در نهایت ثبات رباط‌های صلیبی تضمین می‌شود.
- پروتز محدود: در این مدل که با نام پروتز لولایی هم شناخته می‌شود، بالا و پایین ساق پا با مکانیسم لولایی به هم وصل می‌شوند و در نهایت به استخوان در هر طرف متصل می‌شوند. زمانی که رباط خارجی و داخلی پا پایداری کامل نداشته باشند یا وضعیت استخوان‌ها در حالت غیرمعمول قرار بگیرند، پروتزهای محدود کاربرد دارند.
توجه کنید که عمل پروتز زانو بیشتر از نوع بدن محدودیت یا نیمه محدود است و متناسب با تشخیص پزشک انجام می‌شود.
انواع پروتز مصنوعی زانو بر اساس جنس
در حالت کلی پروتز پای مصنوعی زیر زانو و بالای زانو، از مواد خارجی ساخته می‌شود؛ اما جنس پروتزهای مصنوعی متفاوت است که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- فلز روی پلاستیک: یکی از متداول‌ترین انواع پروتز مصنوعی، از جنس فلز روی پلاستیک پلی‌اتیلن ساخته می‌شود. اغلب از فلزات مختلفی مانند کبالت، کروم، تیتانیوم، زیرکونیوم و نیکل برای ساخت پروتز استفاده می‌شود. این مدل جزو ارزان‌قیمت‌ترین مدل پروتز است؛ اما جنس پلاستیک آن ممکن است که سبب شکستگی استخوان‌ها، شل‌شدن و شکست پروتز شود.
- سرامیک روی پلاستیک: این پروتزها از قطعه سرامیکی فمورال ساخته می‌شود و در نهایت روی اسپیسر پلاستیکی قرار می‌گیرد. پروتز زانو آمریکایی سرامیک روی پلاستیک، برای افرادی که به فلز نیکل حساسیت دارند، گزینه مناسبی است.
- سرامیک روی سرامیک: در این مدل، تمامی اجزای استخوان زانو از سرامیک ساخته می‌شود و احتمال واکنش‌دادن آن برای افراد مختلف بسیار کم است. البته برخی از این پروتزها در هنگام راه‌رفتن، صدا تولید می‌کنند.
- فلز روی فلز: پروتزهای فلز روی فلز، ماندگاری و استحکام بیشتری دارند؛ چرا که تمامی اجزای استخوان ران و تیبیا از فلز ساخته می‌شوند. البته باتوجه‌به اثرات و تجزیه شیمیایی فلز در بدن، امکان التهاب، درد و آسیب به اعضای دیگر بدن وجود دارد. اما بااین‌وجود، پروتز پای مصنوعی بالای زانو و زیر زانو تمام‌فلزی، بیشتر برای افراد جوان اجرا می‌شود.
مزایای جراحی پروتز زانو
قطعاً زندگی‌کردن با زانودرد شدید و دردناک خیلی سخت است؛ از همین رو با کمک جراحی آروتروپلاستی بیمار راحت‌تر می‌تواند فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهد. اما اگر در انجام عمل جراحی پروتز مصنوعی زانو دچار شک و تردید هستید، بهتر است ابتدا بدانید مزایای پروتز زانو چیست؛ این مزایان عبارت‌اند از:
- جراحی پروتز زانو سبب تسکین درد زانو می‌شود و به بهبود حرکت پا کمک می‌کند؛ از همین رو سبب بهبود کیفیت زندگی بیمار و احساس راحت‌تر برای آن می‌شود.
- عمل پروتز زانو اثربخشی طولانی‌مدتی دارد و در صورت انجام فیزیوتراپی زانو، تأثیر آن بیشتر هم می‌شود.
- با انجام این عمل می‌توانید فعالیت‌های خاص مانند بالارفتن از پله، سوار و پیاده‌شدن از ماشین و حتی پیاده‌روی در مسافت کم را راحت‌تر انجام دهید.
- جراحی پروتز زانو هم‌زمان می‌تواند مشکلات و ناهنجاری‌های مخصوص به شکل زانو و پا را هم رفع کند.
معایب جراحی پروتز مصنوعی زانو
درست است که با تعویض مفاصل آسیب‌دیده بسیاری از فعالیت‌های روزمره بیمار آسان‌تر از قبل انجام می‌شود؛ اما توجه کنید که در نهایت جسم غیرطبیعی در بدن قرار می‌گیرد و امکان بروز عوارض مختلفی را برای بیمار فراهم می‌کند. بر همین اساس در ادامه بهتر است که با معایب جراحی پروتز مصنوعی زانو هم آشنا شوید:
- احساس درد و تورم
- سفت‌شدن عضلات زانو
- بی‌حسی و سوزن‌سوزن‌شدن زانو
- احساس ضعف در عضلات
- لخته‌شدن خون و کبودی
- محدودیت در حرکت
- عفونت در قسمت عمل شده
- شل‌شدن پروتز
توجه کنید که هر نوع عمل جراحی ممکن است که عوارض مختلفی را در مدت طولانی برای افراد ایجاد کند؛ اما اکثر آن‌ها پس از مدتی بهبود پیدا می‌کنند. البته بهتر است که حتماً قبل از عمل، از فوق تخصص زانو در سایت پزشک اول درباره عوارض این عمل سؤال کنید.
چه زمانی به پروتز مصنوعی زانو نیاز داریم؟
در حالت کلی تمامی فعالیت‌هایی که منجر به ساییدگی مفاصل و ازبین‌رفتن غضروف‌های زانو شود، علت اصلی زانودرد و نیاز به پروتز مصنوعی آسیب به مفاصل زانو است. از طرفی در برخی از مواقع درمان‌های غیرجراحی مختلفی مانند فیزیوتراپی، داروها و ورزش‌ها اثربخشی کافی را ندارند و به مفصل‌های زانو آسیب وارد می‌کنند؛ اما جدای از این موارد، در صورت بروز مشکلات زیر، نیاز به عمل جراحی پروتز زانو پیدا می‌کنید:
- متداول‌ترین علت جراحی پروتز زانو، کمترشدن دردهای مربوط به آرتریت است. در این موارد افراد توانایی کافی برای راه‌رفتن، بالارفتن از پله و حتی بلندشدن از صندلی پیدا می‌کنند.
- آسیب ناگهانی در زانو: زمانی که بر اثر حادثه‌های مختلف مانند تصادف یا زمین‌خوردن، زانو دچار مشکل بسیار جدی شود، نیاز به عمل پیدا می‌کند.
- روماتیسم مفصلی: روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید، یکی از بیماری‌های خودایمنی است که بر اثر حمله سیستم ایمنی فرد به مفاصل اتفاق می‌افتد و در نتیجه آن، التهاب در قسمت زانو به وجود می‌آید.
- پوکی‌استخوان: پوکی‌استخوان یکی از عوارض ناشی از افزایش سن، التهاب استخوان‌ها و شکستگی آن‌ها است که به‌مرور باعث ازبین‌رفتن مفاصل زانو می‌شود.
البته توجه کنید که علت‌های مختلفی برای انجام پروتز مصنوعی زانو وجود دارد که تشخیص آن بر عهده پزشک فوق تخصص زانو است؛ از همین رو پیشنهاد می‌کنیم که برای تشخیص صحیح علت بیماری و اطلاع از ضروری بودن عمل جراحی، با پزشکان کلینیک ارتوپدی در سایت پزشک اول ارتباط برقرار کنید.
پروتز مصنوعی زانو چقدر دوام دارد؟
برای تمامی بیمارانی که در معرض عمل جراحی پروتز مصنوعی زانو قرار دارند، خیلی مهم است که دوام پروتز مصنوعی زانو چقدر است. طبیعی است که افراد حساسیت زیادی بر ماندگاری و تأثیرگذاری این عمل داشته باشند؛ اما توجه کنید که دوام این پروتزها، به عوامل مختلف زیر بستگی دارد:
- میزان آسیب‌دیدگی زانو
- تکنیک و نوع جراحی
- نوع پروتز
- تشخیص صحیح پزشک
- نحوه استفاده بیمار از پروتز بعد از عمل جراحی
باوجود این موارد، اگر بیمار استفاده استانداردی از پروتز داشته باشد، حتی تا 25 سال بعد از عمل هم مشکلی در انجام فعالیت‌های روزمره خود پیدا نمی‌کند. از طرفی تداوم فیزیوتراپی بعد از عمل و ورزش‌های آبی، سبب تقویت عضلات زانو و طولانی‌تر شدن عمر پروتز می‌شود.
از طرفی در مقابل اگر فرد استفاده نامناسب از مفصل خود داشته باشد، امکان فرسایش و آرتروز بیشتر می‌شود و استهلاک آن افزایش پیدا می‌کند. توجه داشته باشید که توصیه‌های پزشکی برای انتخاب بهترین نوع پروتز هم اهمیت زیادی در بهبود و طولانی‌شدن عمر پروتز دارد؛ بر همین اساس بهتر است که قبل از عمل، حتماً مشاوره دریافت کنید.
جراحی پروتز زانو چگونه انجام می‌شود؟
برای جراحی پروتز پای مصنوعی زیر زانو و بالای زانو، لازم است که حتماً در بیمارستان بستری شوید؛ چرا که این عمل باید در حالت بیهوشی و با انجام تجهیزات تخصصی انجام شود. البته روش انجام عمل، متناسب با شرایط هر فرد، متفاوت است؛ اما مراحل جراحی پروتز زانو به‌صورت زیر انجام می‌شود:
- پوشیدن لباس مخصوص و ضدعفونی‌کردن محل عمل، مرحله اول برای انجام عمل و بی‌حسی است.
- پزشک متخصص بیهوشی در طول عمل تمامی علائم حیاتی بیمار را به طور مداوم کنترل می‌کند.
- پزشک جراح برشی در محل جراحی ایجاد می‌کند و استخوان و غضروف آسیب‌دیده را از مفصل زانو خارج می‌کند.
- در مرحله بعدی پزشک پروتز مصنوعی را در محل خود قرار می‌دهد و آن را متناسب با شکل زانو تنظیم می‌کند.
- باند یا پانسمان استریل برای جلوگیری از خونریزی در زانو قرار داده می‌شود.
زمان عمل جراحی پروتز مصنوعی زانو، متناسب با شرایط بیمار بین یک تا چند ساعت متغیر است. از طرفی اگر می‌خواهید عمل جراحی پروتز زانو اثربخشی مثبتی داشته باشد، حتماً مراقبت‌های بعد از عمل را زیر نظر پزشک انجام دهید. توجه کنید که بهبودی عمل جراحی پروتز زانو، معمولاً حدود 1 سال ادامه پیدا می‌کند؛ اما با فیزیوتراپی و ورزش‌های مخصوص بعد از عمل جراحی، می‌توانید فعالیت‌های معمولی را از چند هفته بعد از عمل شروع کنید.
قیمت پروتز زانو
باتوجه‌به این که پروتز زانو قرار است جزوی از اندام داخلی بدن قرار بگیرد، قطعاً از متریال باکیفیت و متناسب با ساختار بدن ساخته می‌شود؛ از همین رو پروتز زانو جزو عمل‌های گران‌قیمت ارتوپدی شناخته می‌شود. البته هزینه‌های عمل پروتز زانو، بر اساس شرایط بیمار و عوامل مختلفی تعیین می‌شود که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- افراد تحت پوشش بیمه تکمیلی، هزینه کمتری پرداخت می‌کنند.
- انجام عمل به دست پزشکان باتجربه و متخصص، قیمت بیشتری دارد.
- نوع تجهیزات بیمارستانی و مراقبت‌های بعد از عمل، تأثیر زیادی در قیمت می‌گذارد.
- تمامی بیماران باید هزینه‌های قبل از عمل مانند آزمایش و عکس‌برداری را پرداخت کنند.
- اغلب بیماران با مشکل ساییدگی زانو، باید در جلسات فیزیوتراپی شرکت کنند. البته تعداد جلسات فیزیوتراپی هم در قیمت نهایی تأثیر دارد.
- داروهای تجویزی پزشک و نیاز به عصا یا واکر بعد از جراحی هم برای هر فرد متفاوت است.
اگر می‌خواهید باقیمت دقیق و معقول عمل پروتز مصنوعی زانو آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم که به سایت پزشک اول مراجعه کنید. این مجموعه به‌صورت تخصصی در زمینه درمان بیماری‌های ارتوپدی فعالیت می‌کند و به شما در برآورد هزینه‌های عمل کمک می‌کند.
جمع‌بندی
عمل تعویض زانو و قرارگیری پروتز مصنوعی زانو، یکی از حساس‌ترین عمل‌های ارتوپدی است؛ چون اگر روند عمل به‌درستی انجام نشود، انجام فعالیت‌های روزمره را هم برای فرد تقریباً غیرممکن می‌کند. بر همین اساس اگر قصد انجام عمل پروتز زانو را دارید، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
کلینیک فوق‌تخصصی ارتوپدی پزشک اول یکی از بهترین و مجهزترین مراکز درمانی تشخیص بیماری‌های ارتوپدی در تهران است که به شما در پیداکردن علت زانودرد کمک می‌کند. بر همین اساس اگر زانودرد را تجربه می‌کنید، می‌توانید از تخصص پزشکان باتجربه این مجموعه کمک بگیرید. همچنین اگر به دنبال آگاهی از خدمات مختلف کلینیک پزشک اول هستید، به سایت این مجموعه مراجعه کنید.
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید