انقباض دوپویترن، اختلالی ژنتیکی است که باعث می‌شود بافت زیر پوست کف دست‌ها و انگشت‌ها ضخیم و سفت شود. درمانی قطعی برای این اختلال وجود ندارد؛ ولی، پیشرفت علائم آن ممکن است چند ماه یا چند سال طول بکشد. گزینه‌های بسیاری از جمله روش‌های درمانی غیرجراحی و جراحی برای تسکین علائم وجود دارند. در ادامه این مطلب، توضیح می‌دهیم که انقباض دوپویترن چیست و شما را با علائم، علل، عوارض و روش‌های درمان آن آشنا می‌کنیم.
انقباض دوپویترن چیست؟
انقباض دوپویترن یا بیماری دوپویترن باعث می‌شود که بافت زیر پوست کف دست‌ها و انگشتان ضخیم و سفت شود. در این اختلال ژنتیکی، برآمدگی‌های کوچکی روی فاسیای دست رشد می‌کنند. فاسیای دست، بافتی شبیه به نواری لاستیکی در زیر پوست است. در نهایت، برآمدگی‌های ذکرشده طناب‌های ضخیمی را در زیر پوست تشکیل می‌دهند و انگشتان را به‌صورت قابل توجهی خم می‌کنند. فرد مبتلا به این بیماری نمی‌تواند این انگشتان خمیده را صاف کند.
برآمدگی‌های ایجادکننده این بیماری همیشه خوش‌خیم هستند. به عبارت دیگر، این برآمدگی‌ها هرگز نمی‌توانند نشانه یا علت سرطان باشند. این بیماری ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد؛ ولی، در بسیاری از موارد، می‌توانید علائم آن را با درمان‌های غیرجراحی مدیریت کنید.
علائم انقباض دوپویترن
ازآنجایی‌که تشکیل دوپویترن کف دست ممکن است چند ماه یا حتی چند سال طول بکشد، ممکن است در ابتدا متوجه علائم آن نشوید. علائم این بیماری به ترتیب عبارت‌اند از:
- برآمدگی‌های کوچک در زیر پوست کف دست: این برآمدگی‌ها یا توده‌ها اولین نشانه این بیماری هستند و معمولا در محل پیوستن انگشتان به کف دست ایجاد می‌شوند. شما ممکن است بتوانید آن‌ها را احساس کنید یا ببینید. برخی از افراد مبتلا فقط این علامت را تجربه می‌کنند و برآمدگی‌های برخی از افراد خودبه‌خود از بین می‌روند. این برآمدگی‌ها ممکن است باعث شوند که پوست کف دست فرورفته یا چروکیده به نظر برسد
- طناب‌ها: برآمدگی‌ها با گذشت زمان ممکن است ضخیم شوند و طناب‌هایی از بافت را روی فاسیای شما بسازند. این طناب‌ها می‌توانند انگشتان را به سمت کف دست بکشند
- انقباض: انقباض کف دست، پیشرفته‌ترین علامت این بیماری است. در نهایت، طناب‌های ضخیم و سفت ممکن است رشد کنند و صاف‌کردن انگشتان و به‌تبع آن، انجام فعالیت‌های ساده روزمره را غیرممکن سازند. بسیاری از افرادی که دچار این مرحله می‌شوند، نمی‌توانند انگشت حلقه و کوچک‌ترین انگشت خود را صاف کنند. در برخی اوقات، صاف‌کردن هیچ‌کدام از انگشتان امکان‌پذیر نیست
اگر دچار این بیماری شوید، علائم ذکرشده با گذشت زمان به‌آرامی بدتر می‌شوند و ممکن است علائم زیر را نیز در دست خود تجربه کنید:
- التهاب یا تورم
- حساسیت به لمس
- درد یا سوزش
- خارش
این علائم نادر هستند و فقط حدود یک‌چهارم از افراد مبتلا به این بیماری دچار آن‌ها می‌شوند. اگر هر یک از علائم ذکرشده را دارید، به دکتر دست معتبری مانند پزشکان کلینیک ارتوپدی پزشک اول مراجعه کنید. این علائم ممکن است نشانه دیگر مشکلات تأثیرگذار بر پوست یا فاسیا باشند.
علل انقباض دوپویترن
علت انقباض دوپویترن به‌صورت کامل شناخته نشده است؛ ولی، تحقیقات نشان می‌دهند که ژنتیک ممکن است مهم‌ترین نقش را در ابتلا به این بیماری ایفا کند. برخی از افراد گزارش کرده‌اند که دوپویترن به علت واردشدن آسیب به دست یا ایجاد زخم باز در آن ایجاد یا بدتر می‌شود؛ ولی، هیچ مدرکی برای اثبات این ادعا وجود ندارد.
همچنین محققان نتوانستند ثابت کنند که استفاده بیش از اندازه از دست علت خم شدن انگشتان دست است؛ ولی، آن‌ها بر این باور هستند که عوامل خطر زیر می‌توانند نقشی را در ایجاد یا بدترشدن این بیماری ایفا کنند:
- جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند
- وراثت: این بیماری اغلب ارثی است
- استفاده از الکل: مصرف الکل ممکن است با این بیماری مرتبط باشد
- برخی از بیماری‌ها: افراد مبتلا به دیابت یا اختلالات تشنج بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند
- سن: احتمال ابتلا به این بیماری با افزایش سن افزایش می‌یابد
- آسیب: این بیماری ممکن است پس از آسیب به دست یا جراحی دست ایجاد یا بدتر شود
عوارض بیماری انقباض دوپویترن
اگر اقدامی برای تشخیص و درمان انقباض دوپویترن انجام ندهید، می‌تواند منجر به بی‌حرکتی انگشتان و به‌تبع آن، ازدست‌دادن عملکرد دست آسیب‌دیده شود؛ ولی، این بیماری هیچ‌گونه عوارض سیستمیک ندارد. عوارض سیستمیک، عوارضی هستند که روی بخش‌های مختلف بدن تأثیر می‌گذارند.
روش های درمان انقباض دوپویترن
متخصص ارتوپدی بیماری دوپویترن را در چندین مرحله و با توجه به شدت علائم شما درمان خواهد کرد. ازآنجایی‌که این بیماری به‌آرامی بدتر می‌شود، ممکن است پس از چند ماه یا حتی چند سال به مرحله بعدی درمان نیاز داشته باشید. در برخی اوقات، علائم شما ممکن است در همان مراحل اولیه بهبود یابند و هرگز به روش‌های درمانی دیگر نیاز نخواهید داشت. روش‌های درمان این بیماری عبارت‌اند از:
- تزریق استروئید: کورتیکواستروئیدها داروهای ضدالتهابی قدرتمندی هستند. پزشک این داروها را به توده‌های روی دست تزریق می‌کند تا به کاهش علائم کمک کند. اثربخشی تزریق استروئید برای همه بیماران یکسان نیست. این روش درمانی نمی‌تواند از بدترشدن بیماری جلوگیری کند
- پرتودرمانی: پزشک ممکن است شما را برای کمک به درمان این بیماری و جلوگیری از پیشرفت علائم به متخصص رادیولوژی ارجاع دهد. در فرایند بدون درد پرتودرمانی، از اشعه ایکس یا پرتوهای دیگر برای نرم‌کردن توده‌ها یا طناب‌ها استفاده می‌شود. پزشکان معمولا پرتودرمانی را برای درمان انواع سرطان‌ها تجویز می‌کنند؛ ولی، این بیماری سرطان نیست و اگر پزشک این روش درمانی را برای شما تجویز کند، به این معنی نیست که به سرطان مبتلا شده‌اید یا خواهید شد
- آپونوروتومی سوزنی: اگر روش‌های درمانی ذکرشده پس از چند ماه نتوانند به بهبود علائم شما کمک کنند، پزشک ممکن است آپونوروتومی سوزنی را تجویز کند. این روش درمانی که با نام فاشیوتومی سوزنی نیز شناخته می‌شود، فرایندی سرپایی است که پزشک می‌تواند آن را در مطب خود انجام دهد. در این روش، پزشک پس از بی‌حس‌کردن دست شما، سوراخ‌هایی را با استفاده از سوزن روی فاسیای دست ایجاد خواهد کرد تا به آزادسازی تنش و صاف‌شدن انگشتان کمک کند
- تزریق کلاژناز: آنزیم کلاژناز می‌تواند به شل‌کردن و تجزیه توده‌ها و طناب‌های روی فاسیای دست کمک کند. در این روش، پزشک کلاژناز را به‌صورت مستقیم به توده‌ها و طناب‌ها تزریق می‌کند و سپس از شما می‌خواهد که فردا نیز به مطب مراجعه کنید. در روز بعدی، پس از بی‌حس‌کردن دست، انگشتان آسیب‌دیده را به دامنه حرکتی گذشته خود بازمی‌گرداند
- آتل‌بندی: بسیاری از بیماران از ما می‌پرسند که آیا آتل می‌تواند به پیشگیری از پیشرفت این بیماری کمک کند. آتل روشی برای پیشگیری از پیشرفت انقباض انگشت نیست. کشش شدید انگشت منقبض نمی‌تواند به بهبود آن کمک کند و حتی می‌تواند باعث واردشدن آسیب به انگشت یا دست شود. پزشک ممکن است استفاده از آتل را پس از جراحی برای محافظت از محل جراحی به شما توصیه کند
- جراحی: اگر این بیماری روی عملکرد دست شما تأثیر بگذارد، پزشک ممکن است جراحی دوپویترن را تجویز کند. هدف از جراحی، کاهش انقباض و بهبود حرکت در انگشتان آسیب‌دیده است. در طول جراحی، جراح ممکن است طناب‌ها را قطع کند یا آن‌ها را بردارد. متأسفانه، طناب‌ها ممکن است دوباره در آینده در کف دست بیمار ایجاد شوند؛ ولی، بااین‌وجود، این جراحی می‌تواند به‌صورت قابل توجهی به بهبود عملکرد دست کمک کند
متداول‌ترین روش‌های جراحی که برای انقباض دوپویترن انجام می‌شوند، عبارت‌اند از:
- فاشیوتومی: در فاشیوتومی، پزشک پس از بی‌حس‌کردن دست و ایجاد برش در کف دست، طناب ضخیم‌شده را به چند بخش تقسیم می‌کند تا انقباض را کاهش و حرکت انگشت آسیب‌دیده را افزایش دهد. پس از جراحی، زخم اغلب باز می‌ماند تا به‌تدریج ترمیم یابد و پزشک معمولا از شما می‌خواهد از آتل در طول دوره بهبودی استفاده کنید. ازآنجایی‌که طناب‌ها برداشته نمی‌شوند، احتمال بازگشت انقباض پس از این جراحی بیشتر از جراحی فاشیکتومی جزئی کف دست است
- فاشیکتومی جزئی کف دست: در این جراحی، پزشک تا جایی که می‌تواند بافت غیرطبیعی و طناب‌ها را برمی‌دارد تا انگشتان صاف شوند. برش زیگزاگ یکی از انواع برش‌هایی است که در این جراحی ایجاد می‌شود و به پوست اجازه می‌دهد بدون ایجاد انقباض بیشتر ترمیم یابد. پس از جراحی، زخم ممکن است باز بماند یا از پیوند پوست برای کمک به ترمیم زخم استفاده شود. برای پیوند پوست، پزشک پوست سالم بخش دیگری از بدن شما را برمی‌دارد و از آن برای بستن زخم استفاده می‌کند
پزشک به شما خواهد گفت که کدام یک از این دو جراحی برای شما مناسب است. فاشیکتومی جزئی کف دست جراحی بزرگ‌تری در مقایسه با فاشیوتومی است؛ بنابراین، به مراقبت از زخم و فیزیوتراپی بیشتری نیاز دارد و دارای دوره بهبودی طولانی‌تری است؛ ولی، ازآنجایی‌که طناب‌ها در آن برداشته می‌شوند، می‌تواند به جلوگیری از بازگشت بیماری کمک کند.
در موارد بسیار شدید، پزشک ممکن است استفاده از دستگاه Digit Widget® را پیش از جراحی به بیمار پیشنهاد دهد. این دستگاه می‌تواند انگشتان و طناب‌ها در حدود 6 هفته به‌تدریج باز و جراحی را آسان‌تر، ایمن‌تر و مؤثرتر کند. این دستگاه پیش از جراحی فاشیکتومی جزئی کف دست برداشته می‌شود.
همه جراحی‌ها از جمله جراحی‌هایی که برای انقباض دوپویترن انجام می‌شوند، دارای عوارضی هستند؛ ولی، اگر در طول دوره بهبودی به دستور پزشک عمل کنید، می‌توانید از این عوارض جلوگیری کنید. اگر انقباض شدید باشد یا فرد به بیماری دیگر نیز مبتلا باشد، احتمال بروز عوارض زیر افزایش می‌یابد:
- درد
- جای زخم
- آسیب به اعصاب یا رگ‌های خونی
- عفونت زخم
- سفتی
- ازدست‌دادن حس که موقتی است و می‌تواند ناشی از کشش اعصابی که به مدتی طولانی منقبض شده‌اند، باشد
- در موارد نادر، ازدست‌دادن انگشت
عوارض شدید پس از جراحی متداول نیستند؛ ولی، شما باید انتظار درد، تورم و سفتی را داشته باشید. هدف از جراحی، بهبود توانایی صاف‌کردن انگشت‌هاست؛ ولی، در برخی اوقات، بیماران ممکن است توانایی خم‌کردن انگشتان را به علت سفتی از دست بدهند. با قراردادن دست در سطحی بالاتر از قلب و حرکت‌دادن آرام انگشتان می‌توانید به کاهش تورم و بهبود سفتی کمک کنید. همچنین فیزیوتراپی دست نیز می‌تواند به بهبود قدرت و عملکرد و کاهش تورم انگشتان و دست کمک کند.
چگونه از انقباض دوپویترن پیشگیری کنیم؟
متأسفانه، شما نمی‌توانید از انقباض دوپویترن پیشگیری کنید؛ زیرا، محققان هنوز نتوانسته‌اند علت آن را پیدا کنند. اگر فردی در خانواده شما دچار این بیماری شده است، با پزشک معتبری مانند پزشکان کلینیک ارتوپدی پزشک اول صحبت کنید. برخی از محققان بر این باور هستند که روش‌های زیر ممکن است به پیشگیری از این بیماری کمک کنند:
- تغییر سبک زندگی: برای مثال، سعی کنید وزنی سالم داشته باشید، به‌صورت منظم ورزش کنید، مواد غذایی سالمی را در رژیم غذایی خود بگنجانید و فعالیت‌هایی را که می‌توانند فشار زیادی را به دستانتان وارد کنند، انجام ندهید. علاوه بر این موارد، سلامت دست خود را به‌صورت منظم بررسی کنید
- مداخله زودهنگام: منظور ما از مداخله زودهنگام این است که به‌محض اینکه تغییراتی را در بافت و ظاهر دست خود مشاهده کردید، هر چه زودتر برای درمان آن اقدام کنید. در برخی موارد، پزشکان ممکن است تمرینات ورزشی یا فیزیوتراپی را برای حفظ انعطاف‌پذیری و قدرت دست تجویز کنند
جمع‌بندی
ازآنجایی‌که فعالیت‌های بسیاری را با دست‌های خود انجام می‌دهید، دست‌ها بسیار مهم هستند. انقباض دوپویترن به‌ویژه اگر علائم پیشرفته‌ای مانند انقباض را تجربه می‌کنید، ممکن است ترسناک به نظر برسد؛ ولی، قابل‌درمان است و گزینه‌های بسیاری برای درمان و بهبود علائم وجود دارند. اگر علائم شما به‌تدریج بدتر می‌شوند، حتما با پزشک معتبری صحبت کنید. به خاطر داشته باشید که هر چه زودتر درمان را شروع کنید، احتمال بهبود علائم پیش از پیشرفت بیشتر افزایش خواهد یافت.
در این مطلب، شما را با جنبه‌های مختلف این بیماری آشنا کردیم و توضیح دادیم که توده کف دست چیست. اگر این مطلب نتوانسته است به همه سؤالات شما پاسخ دهد و به دنبال کلینیک معتبری برای تشخیص و درمان مشکلات دست خود می‌گردید، ما مراجعه به کلینیک ارتوپدی پزشک اول به شما پیشنهاد می‌کنیم. پزشکان این کلینیک می‌توانند به تمام سؤالات شما به‌صورت کامل پاسخ دهند و مشکلات دست شما را با بهترین روش‌ها درمان کنند.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید