اگر پاهای کودکتان با سرعتهای متفاوتی رشد میکنند، پزشک ارتوپدی ممکن است جراحی اپی فیزیودز را پیشنهاد دهد. به عبارت دیگر، این جراحی میتواند به اصلاح اختلاف طول پاها کمک کند. در ادامه این مطلب، توضیح میدهیم که اپی فیزیودز چیست و شما را با هر آنچه که باید درباره این جراحی بدانید؛ مانند انواع، نحوه انجام، مزایا، عوارض و مراقبتهای بعد از آن آشنا میکنیم.
جراحی اپی فیزیودز چیست؟
اپی فیزیودز که با نام اپیفیزیودزیس نیز شناخته میشود، یک جراحی کمتهاجمی برای اصلاح اختلاف طول پاهاست. زمانی که یکی از پاها از پای دیگر بلندتر باشد، پزشکان این جراحی را برای کنترل رشد پای بلندتر پیشنهاد میدهند.
در این جراحی کوچک، جراح پا از صفحات یا پیچهای فلزی یا دریل استفاده میکند تا از ساختن استخوان جدید توسط صفحه رشد جلوگیری کند و بهتبع آن، رشد استخوان پای بلندتر را متوقف سازد. صفحه رشد، به بخشهای گرد انتهای استخوان گفته میشود که در کودکان، استخوان جدیدی را تولید میکند و باعث رشد استخوان میشود.
انواع جراحی اپی فیزیودز
انواع عمل اپی فیزیودز عبارتاند از:
- موقتی: در نوع موقتی، جراح از صفحات یا پیچهای فلزی برای متوقفسازی رشد در صفحه رشد پای بلندتر استفاده میکند. سپس رشد پاها را با استفاده از آزمایش اشعه ایکس تحتنظر میگیرد و زمانی که اختلاف طول پاها اصلاح شود، صفحات و پیچهای فلزی را از پای کودک خارج میکند
- دائمی: در نوع دائمی، جراح صفحه رشد پای بلندتر را با استفاده از دریل بهصورت کامل از بین میبرد. پس از جراحی، استخوان پای بلندتر رشد نمیکند؛ ولی، استخوان پای کوتاهتر به رشد خود ادامه میدهد و زمانی که رشد کودک متوقف شود، پاها طول یکسانی خواهند داشت. این نوع معمولا برای کودکان بزرگتر مناسب است
کاربردهای جراحی اپی فیزیودز
مهمترین کاربرد این جراحی کمتهاجمی که با نام جراحی همجوشی صفحه رشد نیز شناخته میشود، کندسازی یا متوقفسازی رشد استخوان پای بلندتر و بهتبع آن، اصلاح اختلاف طول پاهاست. این جراحی فقط در کودکان انجام میشود و در آن، رشد ممکن است بهصورت موقتی یا دائمی کند یا متوقف شود.
اپی فیزیودز چگونه انجام می شود؟
برای انجام عمل جراحی اپی فیزیودز، کودک یا نوجوان به مدت یک ساعت بیهوش میشود. در طول این جراحی ساده، جراح برش بسیار کوچکی را در پای بلندتر ایجاد میکند و سپس صفحه رشد را با دریل از بین میبرد تا از رشد بیشتر استخوان جلوگیری کند. در نوع موقتی، جراح معمولا از 8 صفحه و پیچ برای کنترل رشد استخوان استفاده میکند. زمانی که پای کوتاهتر رشد کند و هماندازه پای اصلاحشده شود، جراح این قطعات فلزی را از پا بیرون میآورد.
جراح محل دقیق جراحی و چگونگی انجام آن را بر اساس میزان اصلاح لازم و بخشهایی که کوتاه هستند، برای شما توضیح خواهد داد.
مزایای جراحی اپی فیزیودز
جراحی اپی فیزیودز، یک جراحی نسبتا ساده با خطر کم است. مهمترین مزایای این جراحی عبارتاند از:
- جای زخم ناشی از این جراحی معمولا کوچک است
- دوره بهبودی پس از جراحی کوتاه است. کودکان معمولا میتوانند فعالیتهای ورزشی خود را پس از 8 الی 12 هفته انجام دهند
- بیشتر کودکان در روز جراحی از بیمارستان مرخص میشوند یا تنها یک شب در بیمارستان میمانند
عوارض جراحی اپی فیزیودز
ازآنجاییکه پس از جراحی، استخوان در حال ترمیم است، بیماران ممکن است ناراحتی یا درد متوسط تا شدیدی را تجربه کنند. آتروفی استخوان نیز یکی از عوارض این جراحی است؛ ولی، با فیزیوتراپی میتوان از بروز این عارضه جلوگیری کرد. دیگر عوارض روش اپی فیزیودز عبارتاند از:
- مشکلات تعادلی
- خونریزی
- عفونت محل جراحی
- آسیب به اعصاب و اندام سالم
- همارتروز
- افیوژن زانو
- ناراحتی مزمن زانو
- تغییر شکل زاویهای
- اصلاح بیش از حد یا ناقص اختلاف طول پاها
ازآنجاییکه مطالعه قابل توجهی در این زمینه انجام نشده است، احتمال بروز این عوارض نامشخص است؛ ولی، تحقیقی نشان داد که حدود 20% از افرادی که جراحان از پیچ برای اصلاح اختلاف طول پاهایشان استفاده کرده بودند، دچار تغییر شکل زاویهای شدند.
مراقبت های بعد از عمل اپی فیزیودز
مهمترین نکاتی که کودکان و نوجوانان باید پس از جراحی اپی فیزیودز رعایت کنند، عبارتاند از:
- پس از این نوع جراحی، کودکان لازم نیست مدتی طولانی در بیمارستان بمانند و والدین باید آنها را به راهرفتن و حرکتکردن تشویق کنند تا ترخیص بهموقع امکانپذیر شود
- پس از جراحی، پزشک ممکن است یک بریس حرکتی به کودک بدهد و از او بخواهد از آن به مدت 4 هفته استفاده کند. بریس به محافظت از استخوانهای در حال ترمیم و حمایت از اندامهای تحتانی در هنگام راهرفتن کمک میکند
- کودک نباید وزن بدن خود را روی پای عملشده بیندازد؛ بنابراین، پزشک از او خواهد خواست که از وسایل کمکی در هنگام راهرفتن استفاده کند
- باندهای روی زخم ضدآب خواهند بود؛ بنابراین، کودکان پس از جراحی میتوانند به حمام بروند
- اگر حمامکردن در ابتدا دشوار است، کودک میتواند روی صندلی حمام بنشیند
- فیزیوتراپی با توجه به نیازهای کودک ممکن است ضروری باشد؛ ولی، بسیاری از کودکان پس از مرخصشدن از بیمارستان به فیزیوتراپی نیاز ندارند. تمرینات فیزیوتراپی میتوانند به بهبود تحرک و دامنه حرکتی کودک کمک کنند. کودکان باید این تمرینات را بهآرامی انجام دهند و اگر درد توانایی آنها را برای انجام تمرینات محدود میکند، میتوانند تمرینات را پس از تسکین درد انجام دهند؛ ولی، اگر درد بدتر میشود، باید انجام تمرینات را متوقف سازند و با پزشک مشورت کنند
- تورم پس از هر گونه جراحی به مدت چند هفته شایع است. والدین با قراردادن پای کودک در سطحی بالاتر از سطح قلب او یا استفاده از بستههای یخ به مدت 10 دقیقه میتوانند تورم را کاهش دهند. آنها باید بستههای یخ را در درون حوله یا لباسی مرطوب بگذارند تا از سوختگی ناشی از یخ جلوگیری کنند
- کودکان و نوجوانان باید 2 هفته پس از جراحی به مطب پزشک بروند تا پزشک بتواند زخم و دامنه حرکتی زانوی آنها را بررسی کند. مراجعه به پزشک باید بهصورت منظم انجام شود تا پزشک بتواند رشد استخوان هر یک از پاها را تحتنظر بگیرد. در موارد نادر، این جراحی ممکن است باعث کجشدن پا شود؛ بنابراین، مراجعه منظم به مطب پزشک ضروری است
گفتیم که برخی از کودکان ممکن است پس از جراحی به فیزیوتراپی نیاز داشته باشند. متخصص فیزیوتراپی ممکن است از کودک شما بخواهد تمرینات زیر را در خانه انجام دهد. البته پیش از امتحانکردن هر یک از تمرینات زیر، حتما با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی مشورت کنید.
- حرکتدادن مچ پا به سمت زانو: از کودک خود بخواهید روی کمر خود دراز بکشد و سپس کف پاها و مچ پای خود را بهآرامی به سمت زانو حرکت دهد. کودک باید پای خود را در طول انجام این حرکت صاف نگه دارد و این حرکت را 10 بار تکرار کند
- خمکردن زانو: از کودک خود بخواهید روی کمر خود دراز بکشد و پای خود را صاف کند. سپس زانویش را خم کند و کف پای خود را روی زمین قرار دهد. از او بخواهید به حالت اولیه بازگردد و این حرکت را 10 بار تکرار کند
شرایط داوطلبان جراحی اپی فیزیودز
اگر پزشک پیشبینی کند که اختلاف طول پاهای کودک در زمان بلوغ 2 الی 6 سانتیمتر خواهد شد، ممکن است این جراحی را توصیه کند؛ بنابراین، بدون مراجعه به پزشک نمیتوانید بفهمید که کودکتان واجد شرایط این جراحی است یا خیر. همچنین پزشک آزمایشهای مختلفی را برای کودک تجویز خواهد کرد تا مطمئن شود که او کاندیدای مناسبی برای این جراحی است.
جمعبندی
جراحی اپی فیزیودز، گزینهای برای اصلاح اختلاف طول پاهای کودکان محسوب میشود و انواع مختلفی دارد. در نوع موقتی، جراح رشد استخوان پای بلندتر را با استفاده از صفحات و پیچهای فلزی کنترل میکند و در نوع دائمی، صفحه رشد استخوان پای بلندتر را از بین میبرد. این جراحی کمتهاجمی دارای مزایای مختلفی مانند دوره بهبودی کوتاه و خطر کم است.
اگر طول پاهای کودکتان یکسان نیست، به دکتر ارتوپدی کلینیکهای معتبری مانند کلینیک پزشک اول مراجعه کنید و با این جراحی و عوارض آن آشنا شوید تا بتوانید تصمیم آگاهانهای بگیرید. خوب است بدانید که جراحیهای دیگری برای دستیابی به نتایج دقیقتر و بهتر وجود دارند و پزشکان ممکن است یکی از آنها را بهجای این جراحی برای کودک شما مناسب بدانند. ما مراجعه به کلینیک پزشک اول را به دلایل زیر به شما پیشنهاد میکنیم:
- تجربه: جراحان این کلینیک دارای مهارت و تجربه بالایی در اصلاح اختلاف طول پاها با این جراحی و جراحیهای دیگر دارند و این امر را با جراحیهای موفقیتآمیز خود ثابت کردهاند
- مراقبت شخصیسازیشده: پزشکان این کلینیک ارتوپدی زمان قابل توجهی را به درک نیازهای منحصربهفرد هر یک از کودکان اختصاص میدهند و میتوانند یک برنامه درمانی شخصیسازیشده را با توجه به این نیازها تدوین کنند. آنها همواره تلاش میکنند والدین همه اطلاعات لازم و فرایند درمان را بهخوبی درک کنند
- امکانات و تجهیزات بهروز: ازآنجاییکه این کلینیک ارتوپدی دارای امکانات و تجهیزات بهروز و پیشرفتهای است، پزشکان آن میتوانند بهترین خدمات را به بیماران ارائه کنند
اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره جراحی اپی فیزیودز یا جراحیهای دیگر به دست آورید و میخواهید اختلاف پاهای کودکتان را با این جراحی اصلاح کنید، ما به پیشنهاد میکنیم که نوبتی را برای ملاقات با پزشکان کلینیک ارتوپدی پزشک اول و مشورت با آنها بگیرید. پزشکان ارتوپدی و متخصصان ستون فقرات کلینیک میتوانند به تمام سؤالات شما پاسخ دهند و به شما کمک کنند بهترین روش جراحی را برای درمان بیماریها و مشکلات کودک خود انتخاب کنید.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید