راشیتیسم یا نرمی استخوان، نوعی اختلال استخوانی است که به دلیل کمبود مواد مغذی مهم، به‌ویژه ویتامین D، کلسیم و فسفر، در بدن ایجاد می‌شود. این بیماری تاثیراتی جدی بر روی رشد و سلامت استخوان‌ها، به‌ویژه در دوران کودکی دارد.
با افزایش آگاهی در مورد این راشیتیسم و راه‌های پیشگیری و درمان آن‌ها، می‌توان به حفظ سلامت استخوان‌ها و کیفیت زندگی افراد کمک کرد. در این مطلب به بررسی کامل علل، علائم، روش تشخیص و روش‌های درمان راشیتیسم خواهیم پرداخت.
نرمی استخوان چیست؟
نرمی استخوان یا راشیتیسم (Rickets) یک بیماری استخوانی است که عمدتا در کودکان دیده می‌شود و به دلیل کمبود ویتامین D، کلسیم، یا فسفر به وجود می‌آید. این بیماری باعث ضعف و نرم‌شدن استخوان‌ها می‌شود، که تغییر شکل استخوان‌ها و مشکلات رشد در کودکان را به همراه دارد. در افراد مبتلا به این بیماری، استخوان‌ها به اندازه کافی محکم نمی‌شوند و استخوان‌ها به‌راحتی تغییر شکل می‌دهند یا شکسته می‌شوند. نرمی استخوان در کودکان، بیشتر در بچه‌های زیر 5 سال مشاهده می‌شود، اما ممکن است در نرمی استخوان در بزرگسالان و نوجوانان نیز رخ دهد.
علائم نرمی استخوان
علائم راشیتیسم در بزرگسالان معمولا متغیر هستند و شامل موارد زیر می‌شوند.
- درد استخوان: بیماران ممکن است احساس درد در نواحی مختلف بدن، به‌ویژه در پاها، بازوها و ستون فقرات داشته باشند.
- ضعف عضلانی: ضعف در عضلات و عدم توانایی در انجام فعالیت‌های روزمره
- تغییر شکل استخوان‌ها: استخوان‌ها ممکن است به شکل نامنظم و غیرطبیعی درآیند. برای مثال خمیدگی پاها، به‌ویژه در ناحیه زانوها؛ باریک‌شدن قفسه سینه یا ناحیه شکم
- تاخیر در رشد دندان‌ها: دندان‌های کودک ممکن است دیرتر از موعد طبیعی ظاهر شوند.
- اختلال در فعالیت‌های حرکتی: کودک ممکن است در راه‌رفتن، دویدن یا انجام فعالیت‌های روزمره مشکل داشته باشد.
- تغییرات در استخوان‌های جمجمه: در موارد شدید، تغییرات در شکل جمجمه نیز ممکن است دیده شود.
علائم نرمی استخوان در کودکان، جدا از موارد مذکور، شامل تاخیر در رشد و کوتاهی قد، تاخیر در رشد دندان‌ها و عرق‌کردن بیش‌ازحد سر نیز می‌شود. اگر کودک یا بزرگسالی این علائم را دارد، بهتر است با یک پزشک مشورت شود تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.
علل نرمی استخوان
راشیتیسم به‌طور عمده به کمبود ویتامین D، کلسیم یا فسفر در بدن بستگی دارد. این بیماری ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، که شامل موارد زیر است.
- کمبود ویتامین D: این ویتامین به جذب کلسیم و فسفر از غذا کمک می‌کند. عدم دریافت کافی ویتامین D از منابع غذایی یا نور خورشید می‌تواند منجر به راشیتیسم شود.
- کمبود کلسیم: کلسیم، عنصر کلیدی برای استحکام استخوان‌هاست. کمبود این ماده معدنی می‌تواند به راشیتیسم منجر شود.
- کمبود فسفر: فسفر نیز به‌عنوان یک عنصر ضروری در تشکیل استخوان‌ها شناخته می‌شود و کمبود آن می‌تواند باعث نرمی استخوان شود.
- مشکلات جذب: برخی شرایط پزشکی، از جمله بیماری‌های گوارشی، مثل بیماری سلیاک یا بیماری کرون، می‌توانند جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی را مختل کنند و درنتیجه منجر به راشیتیسم شوند.
- اختلالات ژنتیکی: برخی اختلالات ارثی ممکن است بر روی متابولیسم کلسیم و فسفر تاثیر بگذارند و موجب راشیتیسم شوند.
- رژیم غذایی نامناسب: عدم مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D، مانند لبنیات، ماهی، و سبزیجات برگ سبز می‌تواند منجر به بروز این بیماری شود.
- شرایط محیطی: در مناطق جغرافیایی با تابش کم نور خورشید، احتمال ابتلا به نرمی استخوان بیشتر است.
تشخیص و درمان به‌موقع می‌تواند از عوارض راشیتیسم جلوگیری کند، بنابراین در صورت وجود علائم، مراجعه به پزشک ضروری است.
تفاوت نرمی استخوان و استئومالاسی چیست؟
استئومالاسی نیز یک بیماری استخوانی است؛ به معنای نرم‌شدن استخوان‌ها به دلیل کمبود مواد معدنی، به‌ویژه کلسیم و ویتامین D، در بزرگسالان. این وضعیت می‌تواند منجر به کاهش استحکام استخوان‌ها و افزایش خطر شکستگی‌ها شود.
راشیتیسم و استئومالاسی، هر دو به بیماری‌های استخوانی مرتبط با کمبود مواد معدنی اشاره دارند، اما تفاوت‌های کلیدی بین این دو وجود دارد که شامل سن تاثیرپذیری، علت، تاثیر بر ساختار استخوان، علائم و درمان است که هر کدام را در ادامه بررسی کرده‌ایم.
- سن تاثیرپذیری: بیماری راشیتیسم در کودکان و نوزادان بیشتر دیده می‌شود و به‌ویژه در دوره رشد آن‌ها بروز می‌کند؛ اما استئومالاسی بیشتر در بزرگسالان رخ می‌دهد و به نرم‌شدن استخوان‌ها در نتیجه کمبود مواد معدنی اشاره دارد.
- علت: نرمی استخوان معمولا ناشی از کمبود ویتامین D، کلسیم یا فسفر در دوران رشد است. این بیماری می‌تواند به‌دلیل تغذیه نامناسب یا عدم جذب کافی مواد معدنی در بدن ایجاد شود؛ اما استئومالاسی، به‌طور کلی به‌دلیل کمبود ویتامین D یا اختلال در جذب مواد معدنی در بزرگسالان ایجاد می‌شود. این وضعیت ممکن است ناشی از بیماری‌های گوارشی یا شرایط خاصی باشد که بر روی متابولیسم مواد معدنی تاثیر می‌گذارد.
- تاثیر بر ساختار استخوان: راشیتیسم منجر به تغییر شکل استخوان‌ها می‌شود و ممکن است باعث انحراف یا کج‌شدن استخوان‌ها شود؛ اما در بیماری استئومالاسی، استخوان‌ها نرم می‌شوند، هرچند معمولا شکلشان تغییر نمی‌کند. در واقع، استئومالاسی باعث کاهش استحکام استخوان‌ها می‌شود.
- علائم: علائم راشیتیسم، شامل درد استخوان، ضعف عضلانی و تغییر شکل‌های واضح در استخوان‌ها، مانند پاهای کج یا پای چنگالی است؛ اما علائم استئومالاسی، شامل درد استخوان، ضعف عضلانی و خطر بالای شکستگی استخوان است و تغییر شکل‌های فیزیکی در استخوان‌ها کمتر رایج است.
- درمان: هر دو وضعیت معمولا با تجویز مکمل‌های ویتامین D و کلسیم درمان می‌شوند، اما استئومالاسی، بسته به علت زمینه‌ای، ممکن است به درمان‌های بیشتری نیاز داشته باشد.
به‌طور خلاصه، نرمی استخوان بیشتر در کودکان دیده می‌شود و به تغییر شکل استخوان‌ها منجر می‌شود، در حالی که استئومالاسی در بزرگسالان بروز پیدا می‌کند و بر نرم‌شدن استخوان‌ها تاثیر می‌گذارد، بدون اینکه معمولا تغییر شکل‌های ظاهری ایجاد کند.
در ضمن، اگر شما یا کودکتان صرفا با نرمی استخوان زانو یا نرمی غضروف زانو مواجه شدید، احتمال بروز بیماری کندرومالاسی پاتلا وجود دارد و برای جلوگیری از اشتباه‌گرفتن بیماری‌ها با یکدیگر باید به پزشک مراجعه کنید. در صورت وجود مشکلات زانو بهتر است به پزشک متخصص پا مراجعه کنید.
عوارض نرمی استخوان
درمان راشیتیسم، اگر به‌موقع انجام نشود، عوارض و مشکلات جدی را به دنبال خواهد داشت. در ادامه به برخی از مهم‌ترین عوارض راشیتیسم اشاره می‌کنیم.
- شکستگی‌های استخوانی: یکی از عوارض اصلی راشیتیسم، افزایش خطر شکستگی‌های استخوانی است. استخوان‌های نرم و ضعیف‌تر به‌راحتی ممکن است دچار شکستگی شوند؛ حتی در اثر فعالیت‌های روزمره یا ضربات جزئی. بنابراین نرمی استخوان انگشتان دست، پا یا نواحی دیگر در اکثر اوقات منجر به شکسته‌شدن استخوان‌ها می‌شود. در صورت بروز مشکل برای هرکدام از بخش‌های دست، می‌توانید به پزشک فوق تخصص دست در کلینیک فوق تخصصی ارتوپدی پزشک ارتوپد مراجعه کنید.
- درد استخوان و مفاصل: افراد مبتلا به راشیتیسم معمولا از درد شدید در نواحی مختلف بدن، به‌ویژه در استخوان‌ها و مفاصل، رنج می‌برند. این درد کیفیت زندگی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و منجر به کاهش فعالیت‌های روزانه می‌شود.
- ضعف عضلانی: راشیتیسم می‌تواند منجر به ضعف عضلانی شود، که به نوبه خود خطر افتادن و آسیب‌دیدن را افزایش می‌دهد.
- مشکلات حرکتی: افزایش درد و ضعف عضلانی باعث کاهش توانایی حرکتی فرد می‌شود. این مشکل ممکن است منجر به ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره و کاهش استقلال فرد شود.
- تغییرات ظاهری استخوان: در موارد شدید نرمی استخوان، ممکن است تغییرات ظاهری در استخوان‌ها ایجاد شود. این تغییرات، شامل انحرافات استخوانی یا تغییرات در شکل استخوان‌ها خواهد بود.
- مشکلات مربوط به عملکرد سایر اندام‌ها: راشیتیسم ممکن است به مشکلاتی در سایر اندام‌ها و سیستم‌های بدن منجر شود، به‌ویژه در صورتی که تاثیرات استخوان‌ها بر روی اعصاب و رگ‌های خونی موجود در ناحیه استخوان‌ها باشد.
- افزایش خطر ابتلا به سایر بیماری‌ها: افراد مبتلا به راشیتیسم در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سایر بیماری‌های استخوانی، مانند استئوپروز، قرار می‌گیرند.
- مشکلات روحی: تجربه درد مزمن و محدودیت‌های حرکتی معمولا به مشکلات روحی، مانند افسردگی و اضطراب منجر می‌شود.
در صورت عدم درمان مناسب، نرمی استخوان به ناتوانی‌های دائمی منجر می‌شود که زندگی روزمره فرد را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
روش تشخیص راشیتیسم
تشخیص راشیتیسم معمولا شامل ترکیبی از معاینات بالینی، آزمایش‌های تصویربرداری و انواع آزمایش است. در ادامه به روش‌های مختلف تشخیص این بیماری اشاره می‌کنیم.
معاینه بالینی
پزشک در ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار و علائم مربوط به راشیتیسم، مانند درد استخوان، ضعف عضلانی، انحرافات استخوانی و غیره را بررسی می‌کند. معاینه فیزیکی برای ارزیابی ناهنجاری‌های استخوانی و بررسی نقاط دردناک انجام می‌شود. در ضمن پزشک فوق تخصص ارتوپد معمولا از بیمار می‌خواهد که تاریخچه خانوادگی بیماری‌های استخوانی یا نقص‌های تغذیه‌ای را نیز برای بررسی ارائه دهد.
تصویربرداری
- رادیوگرافی (X-ray): این آزمایش برای مشاهده تغییرات در استخوان‌ها و مفاصل انجام می‌شود. در رادیوگرافی ممکن است علائم راشیتیسم، مانند انحراف استخوان‌ها و شکستگی‌های کوچک دیده شود.
- MRI و CT Scan: در موارد خاص، این روش‌ها ممکن است برای ارزیابی دقیق‌تر مشکلات استخوانی استفاده شوند.
آزمایش‌ها
- آزمایش خون: برای بررسی سطح ویتامین D، کلسیم، و فسفر خون انجام می‌شود. در راشیتیسم معمولا سطح ویتامین D و سطح فسفر ممکن است کاهش یابد.
- آزمایش ادرار: در برخی موارد، آزمایش ادرار برای بررسی دفع کلسیم و فسفر انجام می‌شود.
سایر تست‌ها
- تست‌های هورمونی: در صورت مشکوک‌بودن به اختلالات هورمونی، مانند کمبود هورمون پاراتیروئید، ممکن است تست‌های هورمونی نیز انجام شود.
- تست‌های ژنتیکی: در موارد نادر، اگر پزشک به وجود نوع خاصی از راشیتیسم، مانند وراثتی، مشکوک باشد، ممکن است تست‌های ژنتیکی تجویز کند.
تشخیص زودهنگام و دقیق این بیماری بسیار مهم است تا بتوان درمان مناسب را آغاز و از عوارض جدی‌تر جلوگیری کرد. اگر شما یا کسی که می‌شناسید، نشانه‌های این عارضه را دارید، بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.
روش های درمان نرمی استخوان
درمان راشیتیسم معمولا به علت و شدت بیماری بستگی دارد. هدف اصلی درمان، بازگرداندن سطوح طبیعی ویتامین D، کلسیم و فسفر در بدن و تقویت استخوان‌هاست. در ادامه به روش‌های درمانی مختلف نرمی استخوان اشاره می‌کنیم.
تغییرات رژیم غذایی
- افزایش ویتامین D: مصرف غذاهای غنی از ویتامین D ، مانند ماهی چرب (ماهی سالمون و ماهی تن)، زرده تخم‌مرغ، و غذاهای غنی‌شده با ویتامین D، مانند شیر و غلات توصیه می‌شود. در صورت نیاز، مکمل‌های ویتامین D نیز تجویز می‌شود.
- افزایش کلسیم و فسفر: مصرف غذاهایی، مانند لبنیات، سبزیجات برگ‌دار، آجیل و ماهی‌های کنسرو شده (مانند ساردین) که حاوی کلسیم و فسفر هستند، بسیار مهم است.
مکمل‌ها
- مکمل‌های ویتامین D: این مکمل‌ها، به‌ویژه در صورت کمبود ویتامین D در بدن تجویز می‌شوند. پزشک دوز مناسب مکمل را تعیین می‌کند.
- مکمل‌های کلسیم: در برخی موارد، مکمل‌های کلسیم نیز ممکن است برای اطمینان از تامین کافی کلسیم در بدن مصرف شوند.
درمان دارویی
- داروهای ضد درد و التهاب: در صورت وجود درد یا التهاب، پزشک ممکن است مسکن‌ها یا داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) تجویز کند.
فیزیوتراپی
- تمرینات تقویتی: فیزیوتراپی به تقویت عضلات و بهبود تحرک بیمار کمک می‌کند. این تمرینات به‌تدریج و تحت نظارت فیزیوتراپیست انجام می‌شوند.
- استفاده از وسایل کمکی: در برخی موارد، استفاده از وسایل کمکی، مانند عصا یا واکر به بهبود تحرک کمک می‌کند.
درمان‌های خاص
- درمان‌های هورمونی: در موارد خاص، اگر راشیتیسم ناشی از اختلالات هورمونی باشد (مانند کمبود هورمون پاراتیروئید)، درمان‌های هورمونی توصیه می‌شود.
- درمان‌های ژنتیکی: در صورت وجود راشیتیسم وراثتی، درمان‌های خاص ژنتیکی مورد نیاز خواهد بود.
عمل جراحی
در موارد شدید که منجر به انحرافات قابل‌توجه در استخوان‌ها یا شکستگی‌های مکرر می‌شود، ممکن است جراحی برای اصلاح ناهنجاری‌های استخوانی ضروری باشد.
هنگام پیگیری درمان راشیتیسم، نکات مهم زیر را فراموش نکنید:
- کنترل منظم: پزشک معمولا به‌طور منظم آزمایش‌هایی را برای کنترل سطح ویتامین D، کلسیم و فسفر انجام می‌دهد تا اطمینان حاصل کند که درمان موثر است.
- آموزش بیمار: آموزش بیمار و خانواده‌اش در مورد شیوه‌های تغذیه مناسب و اهمیت مکمل‌ها برای مدیریت بیماری بسیار مهم است.
همانطور که گفتیم، درمان راشیتیسم به علت و شدت بیماری بستگی دارد و معمولا شامل ترکیبی از تغییرات رژیم غذایی، مکمل‌ها، داروها و روش‌های توانبخشی می‌شود. در صورت مشاهده علائم یا وجود نگرانی، مشاوره با پزشک و پیگیری منظم درمان اهمیت زیادی دارد.
بهترین ورزش‌ها برای نرمی استخوان
ورزش نقش مهمی در مدیریت راشیتیسم و بهبود وضعیت استخوان‌ها و عضلات ایفا می‌کند. انتخاب ورزش‌های مناسب به تقویت استخوان‌ها، بهبود تعادل و افزایش قدرت عضلانی منجر می‌شود. در ادامه با بهترین ورزش‌ها برای نرمی استخوان آشنا شوید.
پیاده روی
پیاده‌روی یک ورزش کم‌فشار است که به تقویت استخوان‌ها و افزایش تراکم استخوان کمک می‌کند. این فعالیت باعث بهبود وضعیت قلبی-عروقی و تقویت عضلات پا می‌شود. بهتر است پیاده‌روی را به‌صورت روزانه انجام دهید و ترجیحا مسیرهایی با سطح صاف و بدون موانع انتخاب کنید.
دوچرخه سواری
دوچرخه‌سواری به تقویت عضلات پا و بهبود تعادل کمک می‌کند. این ورزش، فشار کمتری بر روی مفاصل وارد می‌آورد و برای افرادی که دچار راشیتیسم هستند، مناسب است.
از دوچرخه‌های ثابت یا دوچرخه‌های معمولی استفاده کنید و مطمئن شوید که زین و دستگیره‌ها در ارتفاع مناسب قرار دارند.
شنا
شنا یکی از بهترین ورزش‌ها برای افرادی است که مشکلات استخوانی دارند. این ورزش، فشار کمی بر روی مفاصل وارد کرده و به تقویت عضلات سرتاسر بدن کمک می‌کند. از تکنیک‌های مختلف شنا، مانند کرال، قورباغه یا پروانه استفاده کنید و مدت‌زمان شنا را به‌تدریج افزایش دهید.
تمرینات کششی
تمرینات کششی به بهبود انعطاف‌پذیری و تعادل کمک کرده و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری می‌کند. این تمرینات باعث بهبود دامنه حرکتی مفاصل نیز می‌شوند. حرکات کششی را به‌آرامی انجام دهید و از حرکات ناگهانی و سریع پرهیز کنید.
تمرینات با وزن بدن
تمرینات با وزن بدن، مانند اسکات، فشار سینه و تمرین پل به تقویت استخوان‌ها و عضلات کمک می‌کنند. این تمرینات باعث افزایش قدرت و تعادل می‌شوند. شروع با تمرینات ساده و به‌تدریج افزایش شدت و تعداد تکرارها توصیه می‌شود.
یوگا
یوگا به بهبود تعادل، انعطاف‌پذیری و قدرت بدنی کمک می‌کند. در ضمن، باعث آرامش و کاهش استرس نیز می‌شود. از حرکات و وضعیت‌هایی که فشار زیادی بر روی مفاصل وارد می‌کنند، بپرهیزید و حتما با مربی مجرب مشورت کنید.
تمرینات قدرتی
استفاده از وزنه‌های سبک به تقویت عضلات و بهبود تراکم استخوان کمک می‌کند. تمرینات را تحت‌نظر یک مربی انجام دهید تا تکنیک‌ها را صحیح اجرا کرده و از آسیب‌دیدگی جلوگیری کنید.
تعادل و تمرینات وضعیت بدن
تمرینات تعادل به پیشگیری از سقوط و آسیب‌دیدگی کمک می‌کند. این تمرینات، شامل ایستادن بر روی یک پا و حرکات مشابه می‌شود. می‌توانید برای حفظ تعادل، از وسایل کمکی، مانند دیوار یا صندلی استفاده کنید.
هنگام ورزش، نکات زیر را فراموش نکنید:
- مشاوره با پزشک: قبل از شروع هر برنامه ورزشی، با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی مشورت کنید تا مطمئن شوید که تمرینات مناسب وضعیت شما هستند.
- گرم و سرد کردن: قبل و بعد از هر جلسه تمرین، حرکات گرم و سردکردن را فراموش نکنید تا از آسیب جلوگیری کنید.
- تدریج‌پذیری: برنامه ورزشی را به‌تدریج افزایش دهید و به بدن خود زمان دهید تا به تمرینات عادت کند.
- پوشیدن لباس و کفش مناسب: از لباس و کفش‌های راحت و مناسب برای ورزش استفاده کنید.
ورزش یکی از اجزای کلیدی در مدیریت راشیتیسم محسوب می‌شود و به تقویت استخوان‌ها، بهبود وضعیت جسمانی و افزایش کیفیت زندگی کمک می‌کند. با توجه به شرایط فردی و شدت بیماری، ورزش‌ها باید بادقت، انتخاب و تحت نظر متخصصین انجام شوند.
روش‌های پیشگیری از راشیتیسم
پیشگیری از راشیتیسم اهمیت زیادی دارد. با رعایت نکات زیر می‌توان از بروز این بیماری جلوگیری کرد.
- تامین ویتامین D: قرار گرفتن در معرض نور خورشید به بدن کمک می‌کند تا ویتامین D تولید کند. روزانه، بسته به نوع پوست و شرایط جغرافیایی محل زندگی‌تان، به‌مدت ۱۰ تا ۳۰ دقیقه در معرض آفتاب باشید. در مناطقی که آفتاب کمی وجود دارد یا در افراد با نیازهای خاص، مانند نوزادان و مادران شیرده، مصرف مکمل ویتامین D ممکن است لازم باشد.
- رژیم غذایی مناسب: مصرف غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین D، شامل محصولات لبنی، مثل شیر، ماست و پنیر، ماهی‌های چرب، مثل سالمون و تن، تخم‌مرغ و غلات غنی‌شده با ویتامین D و همینطور مصرف غذاهای غنی از فسفر، شامل گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، مغزها و حبوبات باعث جلوگیری از راشیتیسم می‌شود. از مصرف غذاهای پرچرب و قندهای افزوده پرهیز کنید و رژیم غذایی متنوعی داشته باشید.
- فعالیت بدنی منظم: انجام ورزش‌های مناسب و فعالیت‌های بدنی منظم، مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و بازی‌های گروهی، به تقویت استخوان‌ها و سلامت کلی بدن کمک می‌کند. انجام ورزش‌هایی که تعادل را تقویت می‌کنند نیز می‌تواند از سقوط و آسیب‌های احتمالی جلوگیری کند.
- معاینه و مشاوره پزشکی: معاینات منظم پزشکی برای شناسایی مشکلات احتمالی زودهنگام و دریافت مشاوره در مورد نیاز به مکمل‌ها یا تغییرات رژیم غذایی از واجبات پیشگیری از بیماری نرمی استخوان است. شناسایی عوامل خطر، مانند سابقه خانوادگی راشیتیسم و مشاوره با پزشک در مورد روش‌های پیشگیری نیز امری مهم است.
- آموزش و آگاهی: والدین باید با علائم راشیتیسم آشنا باشند و در صورت بروز هرگونه علائم مشکوک، به پزشک مراجعه کنند. در ضمن باید درباره نیازهای تغذیه‌ای کودکان و اهمیت ویتامین D و کلسیم نیز آگاهی داشته باشند.
- پیشگیری از بیماری‌های زمینه‌ای: در صورتی که کودک به بیماری‌های مزمن، مانند بیماری‌های گوارشی، مبتلاست، باید این بیماری‌ها به‌خوبی مدیریت شوند تا جذب مواد مغذی به‌درستی انجام شود. پیشگیری از راشیتیسم با تامین ویتامین D و کلسیم، رعایت رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم و مشاوره پزشکی امکان‌پذیر است. آگاهی و آموزش در این زمینه برای والدین و مراقبین اهمیت زیادی دارد. با رعایت این نکات، می‌توان از بروز راشیتیسم جلوگیری و به سلامت استخوان‌ها و رشد مناسب کمک کرد.
سخن پایانی
تشخیص به‌موقع و درمان صحیح بیماری نرمی استخوان می‌تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا را به طرز چشم‌گیری بهبود بخشد. اگر علائم راشیتیسم را در خود و دیگران ملاحظه کردید، بلافاصله به کلینیک پزشک ارتوپد مراجعه کنید تا متخصصان ما به بهترین شیوه به کمک شما بشتابند.
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید