ورزشکاران، افراد سالمند و کسانی که بیماریهای عضلانی و استخوانی دارند، همواره از درد عضلات خود احساس دردناکی پیدا میکنند و به دنبال راه کاربردی و مطمئن برای تسکین درد هستند.
طبیعتاً اکثر افراد برای کاهش درد عضلانی به سراغ مسکنهای دارویی میروند؛ اما در حال حاضر با روش اولتراسوند، میتوان به شکل قابلتوجهی درد عضلانی را کاهش داد. اولتراسوند، یکی از تکنیکهای تصویربرداری است که با کمک امواج مکانیکی و صوتی، دردهای ناشی از اسپاسم عضلانی، آسیبهای بافتی و بیماریهای اسکلتی را کاهش میدهد.
فیزیوتراپی اولتراسوند، فواید و کاربردهای مختلفی دارد؛ از همین رو اگر میخواهید با مزایا و بهترین مرکز برای اولتراسوند تراپی آشنا شوید، در ادامه این مطلب از وبسایت پزشک اول همراه ما باشید.
اولتراسوند تراپی چیست؟
درد و اسپاسم عضلانی ممکن است که با انجام حرکات ورزشی مداوم یا حتی بهصورت ناگهانی خود را نشان دهد و افراد را در هنگام حرکت ناراحت کند؛ بهطوریکه شاید فرد نتواند بهدرستی فعالیتهای روزمره خود را انجام دهد.
افراد اغلب برای کاهش درد و اسپاسم عضلانی، از مسکن یا فیزیوتراپی استفاده میکنند؛ درحالیکه مسکنها ممکن است عوارض مختلفی از خود نشان دهند. اما امروزه در فیزیوتراپی جدای از انجام حرکات اصلاحی، روش اولتراسوند تراپی وجود دارد که در درمان درد تأثیر زیادی میگذارد.
اولتراسوند تراپی یکی از روشهای غیرتهاجمی برای درمان بیماریهای عضلانی است که دکتر ارتوپدی آن را تجویز کرده و اغلب متخصص فیزیوتراپی آن را انجام داده تا از امواج صوتی برای افزایش جریان خون در عضلات استفاده کند. در این روش، بانفوذ امواج صوتی، بافتهای عمیق بدن از جمله رباطها، ماهیچهها، تاندونها و مفاصل گرم میشوند و درد کاهش پیدا میکند.
اولتراسوند تراپی معمولاً با عنوان سونوگرافی هم شناخته میشود؛ اما توجه کنید که این دو مورد، با هم تفاوت دارند. سونوگرافی برای ثبت تصاویر داخلی بدن استفاده میشود و برای تشخیص بیماریها کاربرد دارد. درحالیکه اولتراسوند تراپی، روشی در فیزیوتراپی است که سبب درمان و بازیابی بافتهای بدن میشود.
انواع روشهای اولتراسوند تراپی
باتوجهبه این که اولتراسوند درمانی با استفاده از امواج صوتی و مکانیکی است، دو روش مختلف زیر برای این کار وجود دارد که متناسب با شرایط و نوع مشکل هر فرد اجرا میشود:
اولتراسوند تراپی مکانیکی
اولتراسوند تراپی مکانیکی یکی از روشهای درمانی مؤثر است که با کمک ارتعاشات مکانیکی انجام میشود. در این روش، امواج به وجود آمده از اولتراسوند، به بافت نرم بدن نفوذ میکند و سبب اختلاف فشار در آن میشود. اختلاف فشار ایجاد شده، حفرهها یا حبابهای کوچک گاز را ایجاد میکند و سرعت انقباض و انبساط آنها زیاد است.
زمانی که حبابها با جسمهای جامد در بدن برخورد میکنند، امواج ضربهای به وجود میآورند و در نهایت سبب کاهش التهاب، تورم و درد میشوند. اولتراسوند تراپی مکانیکی نهتنها برای کاهش دردهای عضلانی کاربرد دارد؛ بلکه برای شکستن سنگ کلیه هم استفاده میشود.
اولتراسوند تراپی حرارتی
نوع دیگری از اولتراسوند تراپی، به شکل حرارتی انجام میشود؛ به این صورت که امواج صوتی بهصورت مداوم به بافت نرم بدن وارد میشوند. همین موضوع سبب ارتعاش مولکولهای بافت بدن و گرمشدن پوست و عضلات میشود و در نهایت درد را کاهش میدهد.
اولتراسوند تراپی کمک زیادی به افزایش جریان خون، متابولیسم سلولهای بافت و بهبود بافتهای نرم میکند. از این روش برای درمان دردهای مربوط به رگبهرگ شدن، کشیدگی تاندونها، مشکلات اسکلتی- عضلانی، فیبروم رحم، سرطان پروستات و مشکلات پوستی مناسب است.
اولتراسوند تراپی چگونه انجام میشود؟
بسیاری از افراد نمیدانند که اولتراسوند تراپی چیست و چگونه انجام میشود؛ درحالیکه این روش کاربردی، جزو راههای درمانی کمخطر و آسان برای بهبود دردهای عضلانی است. برای انجام فیزیوتراپی اولتراسوند، پزشک شرایط بیمار را بررسی میکند از عدم وجود عفونت، سوختگی یا زخم فعال روی پوست مطمئن میشود.
اگر پوست صاف و شفاف باشد، پزشک ژل یا کرم ضد حساسیت روی پوست اعمال میکند تا مانع از ورود هوا بین پوست و پروپ شود و هدایت امواج اولتراسوند به بافتها آسانتر شکل بگیرد. در مرحله بعدی، امواج اولتراسوند با استفاده از پروپ در حالت نوازشگونه و دایرهایشکل روی پوست وارد میشود.
بر همین اساس، امواج صوتی با الگوی ثابتی به داخل پوست نفوذ میکنند و این کار حدود 10 دقیقه طول میکشد. توجه کنید که شدت میزان نفوذ امواج روی پوست، از طریق دستگاه کنترل میشود.
کاربردهای اولتراسوند تراپی
در حالت کلی اولتراسوند تراپی برای درمان تورم، درد و بهبود آسیبهای مربوط به عضلات، مفاصل و رباطها انتخاب مناسبی است؛ بر همین اساس در هر کدام از قسمتهای بدن که نیاز به تسکین مفاصل و عضلات دارد، اولتراسوند درمانی کاربرد دارد؛ مثلا اگر در زانو با مشکلات مفاصل، رباطها یا عضلات مواجه باشید، احتمال آنکه دکتر زانو این روش درمانی را تجویز کند، وجود دارد؛ اما برای آن که با کاربردهای مختلف دستگاه اولتراسوند تراپی آشنا شوید، موارد زیر را بررسی کنید:
- گردن درد
- کمردرد مزمن
- درد و اسپاسم مکرر در ناحیههای مختلف بدن
- آرتریت ساییدگی
- شکستگی استخوان
- سرطان استخوان
- درد عصبی
- درد ناشی از تومورهای غیرسرطانی
- بورسیت
- تاندونیتیا
- شانه یخزده
- مینیسک زانو
- پیچخوردگی مچ پا
- آرتروز
- پارکینسون
- خار پاشنه
- آسیبدیدگی زانو
- التهاب آرنج تنیسبازان
البته توجه که اولتراسوند تراپی برای درمان و بهبود بیماریهای دیگری هم کاربرد دارد؛ از همین رو میتوانید برای دریافت مشاوره درمانی در این زمینه، با کلینیک ارتوپدی پزشک اول تماس بگیرید.
مزایای اولتراسوند تراپی
استفاده از روش اولتراسوند تراپی، کمک بزرگی به کاهش درد و تورم مفاصل و عضلات دست و پا و سایر نقاط بدن میکند؛ از همین رو اگر برای انجام این روش تردید دارید، بهتر است که با فواید اولتراسوند تراپی آشنا شوید:
- التیام دردهای عضلانی و کاهش التهاب مزمن در عضلات، رباطها و تاندونها
- افزایش گردش خون در بافتها
- گرمکردن عمیق بافت بدن و افزایش انعطافپذیری تاندونها و عضلات سفت
- بهبود عفونتها و درمان سلولهای آسیبدیده
- تحریک تولید کلاژن و سرعتبخشی به بهبود بافتها
- عدم احساس درد در هنگام انجام اولتراسوند درمانی
- کاهش نیاز فرد به مسکنها برای تسکین درد
- عدم ایجاد آثار مضر روی بدن بیمار و پزشک
- افزایش میزان سوختوساز
- بهبود دامنه حرکتی مفاصل
- درمان اسپاسم عضلات
توجه کنید که تمامی مزایا و فواید اولتراسوند تراپی در صورتی انجام میشود که پزشک متخصص مثلا دکتر ارتوپدی حاذق یا فیزیوتراپیست حرفهای این کار را بهدرستی انجام دهد؛ در غیر این صورت مشکلات مختلفی برای فرد ایجاد میشود.
عوارض اولتراسوند تراپی
در حالت کلی اجرای اولتراسوند تراپی عوارض و خطرات خاصی برای بیمار ایجاد نمیکند؛ اما ممکن است که عوارض زیر برای فرد ایجاد شود:
- اگر دستگاه با شدت کم و به مدت طولانی روی پوست قرار داده شود، امکان ایجاد سوختگی سطحی روی پوست وجود دارد؛ بنابراین پزشک حتما باید دستگاه اولتراسوند تراپی را مداوم روی پوست حرکت دهد.
- در درمان اولتراسوند تراپی مکانیکی ممکن است که امواج شوکی سبب ایجاد ناراحتیهای خفیف برای فرد شود که در این شرایط، پزشک بیهوشی یا آرامبخش تجویز میکند. از طرفی احتمال خونریزی داخلی و جای زخم هم در برخی از موارد وجود دارد
- یکی دیگر از خطرات اولتراسوند، مربوط به خانمهای باردار است؛ بر همین اساس معمولاً از این روش برای ناحیههای نزدیک به رحم استفاده نمیشود.
برای آن که دچار عوارض و مشکلات اولتراسوند تراپی نشوید، حتما با پزشک مشورت کنید و تمامی شرایط خاص خود را برای آن شرح دهید.
آمادگیهای قبل از اولتراسوند تراپی
باتوجهبه این که شرایط جسمی هر فرد متفاوت است، قبل از این که برای اولتراسوند تراپی اقدام کنید، باید به موارد زیر توجه داشته باشید:
- در روز درمان حتماً لباس راحت بپوشید. البته ممکن است که تکنسین بدون خارجکردن لباس هم ناحیه موردنظر را بررسی کند.
- قبل از انجام اولتراسوند، تصویربرداریهای لازم برای موقعیتیابی آسیب بدن انجام میشود.
- اگر به داروی خاصی یا حتی ژلهای پوستی حساسیت دارید، حتما پزشک را مطلع کنید.
مراقبتهای بعد از اولتراسوند تراپی
بعدازاین که فیزیوتراپی اولتراسوند به طور کامل انجام شد، تکنسین پروپ را پاکسازی میکند و شدت دستگاه را در حالت صفر قرار میدهد. از طرفی ژلهای موجود بر پوست را پاکسازی میکند و ناحیه درمانشده را بررسی میکند. تمامی واکنشهای پوستی و شدت درد بیمار بعد از اولتراسوند تراپی در پرونده فرد نوشته میشود و باوجود این اطلاعات، میزان بهبود درد تعیین میشود.
توجه داشته باشید که ممکن است اولتراسوند تراپی متناسب با شرایط فرد، در چند جلسه انجام شود. مثلا در برخی از موارد ابتدا 2 تا 3 بار در هفته و سپس در دفعات کمتر اجرا میشود. این که شما به چه تعداد جلسه فیزیوتراپی اولتراسوند نیاز دارید، بستگی به تشخیص پزشک دارد. مثلا اگر مشکل ایجاد شده در دست شدید باشد، ممکن است دکتر دست جلسات بیشتری را به نسبت سایر بیماران برای موفقیت در روند درمان، تجویز کند.
چه کسانی نباید اولتراسوند تراپی انجام دهند؟
همانطور که اولتراسوند تراپی برای بسیاری از افراد بهترین روش درمانی کاهش درد است، به همان اندازه هم برای برخی دیگر، ضرر و زیان دارد؛ بنابراین اگر شما هم در شرایط زیر قرار دارید، اولتراسوند را انجام ندهید:
- داشتن زخم باز در ناحیه آسیبدیده
- زنان باردار
- ضربان قلب بالا و باتری قلب
- تومورهای سرطانی فعال
- قسمتهایی که حس کمتری دارند
- وجود ایمپلنتهای فلزی در نواحی بدن
- اطراف چشمها، سینهها و اندامهای جنسی
- وجود چند استخوان شکسته
- بالا یا نزدیک نواحی کاشته شده در بدن
- اپیفیز بیشفعال در کودکان
- نواحی دارای عفونت فعال
- ستون فقرات
جمعبندی
تمامی افرادی که با دردهای مفصلی و استخوانی زندگی میکنند، به دنبال راه کمخطر و مناسب برای کاهش درد هستند؛ از همین رو باید بدانند که اولتراسوند تراپی چیست و چه کاربردهایی دارد. این روش باید با استفاده از دستگاههای تخصصی انجام شود تا امواج آن آسیبی به فرد وارد نکند. از طرفی تکنسین اجراکننده اولتراسوند باید تخصص و مهارت کافی در زمینه انجام این روش را داشته باشد.
بر همین اساس اگر میخواهید در مجهزترین مکان، اولتراسوند تراپی را اجرا کنید، به کلینیک ارتوپدی پزشک اول مراجعه کنید. این کلینیک بهصورت تخصصی در زمینه درمان بیماریهای ارتوپدی فعالیت میکند و در بهبود بیماریهای استخوانی و ارتوپدی تخصص دارد. شما میتوانید برای دریافت نوبت، به سایت پزشک اول مراجعه کنید.
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید