هر فردی در هر سنی و با هر سطح فعالیتی ممکن است دچار آسیب‌های زانو شود. پارگی تاندون زانو یکی از مهم‌ترین آسیب‌های زانو محسوب می‌شود که می‌تواند به‌صورت قابل توجهی روی تحرک و کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد. در ادامه این مطلب، شما را با دلایل، علائم، عوارض، روش‌های تشخیص و روش‌های درمانی غیرجراحی و جراحی آن آشنا می‌کنیم.
تاندون زانو چیست و در کجا قرار دارد؟
کشکک زانو که با نام کاسه زانو نیز شناخته می‌شود، استخوانی مثلثی‌شکل است که از مفصل زانو در برابر ضربه‌ها محافظت می‌کند. تاندون زانو بخش پایینی کشکک زانو را به بخش بالایی استخوان ساق پا (درشت‌نی) متصل می‌کند و همچنین به شما کمک می‌کند پای خود را در هنگام راه‌رفتن، دویدن یا ورزش‌کردن صاف کنید؛ بنابراین، اگر آسیبی به این تاندون وارد شود، می‌تواند باعث ایجاد درد در زانو شود و صاف‌کردن زانو را دشوار کند.
انواع پارگی تاندون زانو
پارگی تاندون زانو ممکن است جزئی یا کامل باشد که در ادامه، درباره هر یک از آن‌ها توضیح می‌دهیم:
- کامل: در این نوع، تاندون به دو یا چند بخش تقسیم می‌شود و دیگر کشکک زانو را به درشت‌نی متصل نمی‌کند. اگر دچار این نوع پارگی شوید، دیگر نمی‌توانید پای خود را صاف کنید و تحرک شما تحت‌تأثیر قرار خواهد گرفت
- جزئی: در این نوع، تاندون هنوز کشکک زانو را به درشت‌نی متصل می‌کند؛ ولی، برخی از فیبرهای تاندون پاره شده‌اند. این نوع معمولا ناشی از استفاده بیش از اندازه و مکرر از مفصل زانو است. این موارد با گذشت زمان می‌توانند پارگی‌های کوچکی را در فیبرهای تاندون زانو ایجاد کنند. پارگی جزئی می‌تواند ناشی از آسیب ناگهانی مانند ضربه مستقیم به زانو یا انقباض ناگهانی عضله چهارسر ران نیز باشد
انواع پارگی این تاندون را می‌توانیم به دو نوع حاد و مزمن نیز تقسیم‌بندی کنیم. اگر تاندون زانو به‌صورت ناگهانی پاره شود، با نام پارگی حاد شناخته می‌شود. اگر پارگی تاندون با گذشت زمان بدتر شود، گفته می‌شود که دچار پارگی مزمن شده‌اید.
پارگی‌های حاد شایع‌تر از پارگی‌های مزمن هستند. اگر پارگی حاد خود را نادیده بگیرید، ممکن است دچار پارگی مزمن شوید؛ بنابراین، پارگی مزمن با نام پارگی نادیده‌گرفته‌شده نیز شناخته می‌شود. درمان پارگی مزمن دشوارتر است و اغلب به جراحی بازسازی کامل تاندون نیاز دارد.
علل پارگی تاندون زانو
این تاندون می‌تواند به دلایل مختلفی پاره شود. برخی از این دلایل عبارت‌اند از:
- آسیب‌های ورزشی: ورزش‌های پرتحرکی مانند بسکتبال، والیبال و فوتبال می‌توانند به علت حرکات و پرش‌های ناگهانی منجر به پارگی این تاندون شوند
- آسیب مستقیم: ضربه مستقیم به زانو می‌تواند باعث پارگی این تاندون شود
- ضعف تاندون: مشکلاتی مانند تاندونیت کشکک زانو (التهاب تاندون زانو) با گذشت زمان می‌توانند تاندون را ضعیف کنند و خطر پارگی آن را افزایش دهند
- بیماری‌های مزمن: بیماری‌های مزمنی مانند دیابت و آرتریت روماتوئید می‌توانند روی سلامت تاندون تأثیر بگذارند و احتمال پارگی آن را افزایش دهند
- تزریق کورتیکواستروئید: تزریق کورتیکواستروئید در زانو می‌تواند منجر به تضعیف تاندون زانو شود و خطر پارگی آن را افزایش دهد
عوامل خطری که می‌توانند افراد را در معرض خطر ابتلا به این مشکل قرار دهند، عبارت‌اند از:
- جراحی در اطراف تاندون زانو مانند تعویض کامل مفصل ران یا بازسازی رباط صلیبی قدامی
- استفاده بیش از اندازه از مفصل زانو
- ضعف در عضلات چهارسر ران
- آسیب‌دیدن زانو در گذشته
نشانه های پارگی تاندون زانو
علائم این مشکل که ممکن است شبیه به علائم پارگی تاندون‌های دیگر بدن مانند علائم پارگی تاندون پشت زانو باشند، عبارت‌اند از:
- درد شدید: درد شدید در جلوی زانو به‌ویژه در هنگام حرکت‌دادن زانو از شایع‌ترین علائم پارگی تاندون زانو محسوب می‌شود
- بی‌ثباتی زانو: تاندون پاره‌شده می‌تواند باعث بی‌ثباتی و خالی‌کردن زانو شود
- مشکل در راه‌رفتن: اگر تاندون زانوی شما پاره شود، راه‌رفتن، پریدن و دویدن ممکن است برای شما دشوار یا حتی غیرممکن شود
- کبودی و حساسیت به لمس: تورم، کبودی و حساسیت به لمس در اطراف زانو از نشانه‌های شایع پارگی این تاندون به شمار می‌روند
- فرورفتگی قابل‌مشاهده: شما می‌توانید این نشانه را در زیر کشکک زانوی خود مشاهده کنید
- ناتوانایی در صاف‌کردن زانو: پارگی کامل ممکن است صاف‌کردن زانو یا انجام حرکت بالابردن پا را غیرممکن کند
تفاوت پارگی و کشیدگی تاندون زانو
در کشیدگی تاندون زانو، فیبرهای تاندون زانو فقط کشیده شده‌اند. به عبارت دیگر، هیچ‌یک از آن‌ها هنوز پاره نشده‌اند و همه آن‌ها به کشکک زانو و استخوان درشت‌نی متصل هستند؛ ولی، در پارگی تاندون زانو، برخی از فیبرهای تاندون یا همه آن‌ها پاره شده‌اند.
عوارض پارگی تاندون زانو
عوارض این مشکل عبارت‌اند از:
- پارگی مجدد تاندون
- ناتوانایی در صاف‌کردن کامل زانو
- سفتی زانو
- آرتروفی عضله چهارسر ران
- عفونت
روش های تشخیص پارگی تاندون زانو
اگر برای تشخیص این مشکل به فوق تخصص زانو مراجعه کنید، او ابتدا به سخنان شما گوش خواهد داد و سؤالاتی درباره آسیب زانوی شما و علائم آن خواهد پرسید. سپس زانوی شما را برای بررسی موارد زیر معاینه خواهد کرد:
- دامنه حرکتی زانوی شما
- حرکاتی که باعث بدترشدن درد زانو می‌شوند
- الگوی تورم و کبودی در اطراف زانو
- میزان ثبات مفصل زانو
- مکان کشکک زانو
پس از معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری زیر را تجویز کند:
- آزمایش اشعه ایکس: پزشک با کمک این آزمایش می‌تواند پارگی کامل تاندون را تشخیص دهد و مطمئن شود که علائم شما ناشی از مشکلات دیگری مانند شکستگی استخوان کشکک زانو نیستند
- سونوگرافی: در برخی اوقات، پزشک ممکن است از سونوگرافی برای بررسی سریع زانوی شما استفاده کند
- ام‌آرآی: پزشک با کمک این آزمایش می‌تواند پارگی تاندون را تشخیص دهد و مطمئن شود که علائم شما ناشی از مشکلات دیگری نیستند. آزمایش ام‌آرآی می‌تواند تصاویری با جزئیات دقیق از استخوان‌ها، رباط‌ها، عضلات، غضروف و تاندون‌های مفصل زانو ایجاد کند
راه های درمان پارگی تاندون زانو
درمان پارگی تاندون زانو به شدت پارگی و سلامت کلی و سطح فعالیت بیمار بستگی دارد؛ برای مثال، بسیاری از بیمارانی که دچار پارگی کامل می‌شوند، به جراحی نیاز دارند. اگر جراحی به تعویق بیفتد، احتمال بهبود پارگی کاهش خواهد یافت. در ادامه، توضیحات بیشتری درباره روش‌های درمان این مشکل می‌دهیم:
- روش‌های غیرجراحی: در برخی از موارد، درمان پارگی تاندون زانو بدون جراحی امکان‌پذیر است. اگر دچار پارگی جزئی شده‌اید و هنوز می‌توانید پای خود را صاف کنید، دکتر ارتوپدی ممکن است روش‌های غیرجراحی مانند استراحت، سرمادرمانی، فشرده‌سازی، فیزیوتراپی و بریس را به شما توصیه کند. همچنین اگر انجام جراحی به علت بیماری‌های زمینه‌ای بسیار خطرناک باشد، روش‌های غیرجراحی تنها گزینه درمانی ممکن خواهند بود
- روش‌های جراحی: پارگی‌های کامل اغلب به جراحی نیاز دارند. در جراحی ترمیم تاندون، جراح از بخیه یا لنگرها برای اتصال مجدد تاندون پاره‌شده به استخوان کشکک زانو یا درشت‌نی استفاده می‌کند. جراحی بازسازی تاندون، گزینه مناسبی برای پارگی‌های مزمن یا پارگی‌های شدید است. در این جراحی، جراح ممکن است از پیوند تاندون برای بازسازی تاندون آسیب‌دیده استفاده کند. هر دو این جراحی‌ها به‌ویژه اگر بلافاصله پس از آسیب انجام شوند، معمولا موفقیت‌آمیز هستند
- فیزیوتراپی: توان‌بخشی پس از روش‌های غیرجراحی و جراحی ضروری است. فیزیوتراپی زانو روی بازیابی دامنه حرکتی، قدرت و عملکرد زانو تمرکز می‌کند
- مدیریت درد: پزشک ممکن است داروهایی را برای مدیریت درد و التهاب در طول دوره بهبودی تجویز کند
مدت زمان ترمیم تاندون زانو به عوامل مختلفی مانند شدت آسیب و روش درمان بستگی دارد؛ برای مثال، مدت‌زمان ترمیم پارگی جرئی ممکن است چند هفته تا چند ماه باشد. ترمیم پارگی کامل نیز ممکن است 6 ماه طول بکشد. فیزیوتراپی برای بهبود تحرک و قدرت مفصل، داشتن رژیم غذایی سالم و نوشیدن آب کافی در دوره بهبودی بسیار مهم هستند.
پیشگیری از پارگی تاندون زانو
نکات زیر را برای پیشگیری از پارگی این تاندون رعایت کنید:
- از تکنیک‌های صحیح و تجهیزات مناسبی در هنگام کارکردن یا ورزش‌کردن استفاده کنید
- استراحت‌کردن را فراموش نکنید
- عضلات ران خود را برای پیشگیری از ابتلا به تاندونیت کشکک زانو و التهاب ناشی از بیماری‌های مزمن و استفاده بیش از اندازه از زانو تقویت کنید. متخصصان فیزیوتراپی کلینیک‌های معتبری مانند کلینیک پزشک اول می‌توانند تمرینات مناسبی را برای تقویت عضلات ران و دیگر بخش‌های پا به شما آموزش دهند
جمع‌بندی
روش‌های غیرجراحی و جراحی مختلفی برای درمان پارگی تاندون زانو وجود دارند؛ ولی، نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که تشخیص و درمان به‌موقع برای دستیابی به بهترین نتایج ضروری هستند. خوشبختانه، بسیاری از افرادی که دچار پارگی این تاندون می‌شوند، دوباره می‌توانند فعالیت‌های روزمره خود مانند ورزش را بدون درد و محدودیت حرکتی انجام دهند.
پزشکان و جراحان باتجربه کلینیک ارتوپدی پزشک اول می‌توانند همه آسیب‌های زانو مانند پارگی تاندون را با تجهیزات تشخیصی پیشرفته و برنامه درمانی شخصی‌سازی‌شده تشخیص و درمان کنند. بسیاری از بیماران با کمک پزشکان و جراحان این کلینیک توانسته‌اند به بهترین نتایج دست یابند. اگر دچار زانودرد هستید و تصور می‌کنید که دچار پارگی تاندون شده‌اید، همین امروز می‌توانید نوبتی را برای ملاقات با پزشکان این کلینیک بگیرید و اولین قدم را به سمت بهبودی و بازیابی عملکرد زانوی خود بردارید.
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید