التهاب تاندون پرونئال چیست و چگونه درمان می شود؟

آیا تا به حال دردی شدید و غیرقابل تحمل در قسمت پایین پا یا مچ احساس کرده‌اید که گویی انگار چیزی شما را از حرکت باز می‌دارد؟ این درد ممکن است نشانه‌ای از التهاب تاندون پرونئال باشد؛ یکی از مشکلات شایع در افراد فعال که معمولاً بر اثر استفاده زیاد یا آسیب به تاندون‌های کنار مچ پا ایجاد می‌شود. تاندون‌های پرونئال مسئول حمایت و حرکت در ناحیه مچ پا و انگشتان هستند و زمانی که دچار التهاب شوند، قادر هستند عملکرد حرکتی را مختل کرده و کاری کنند که فرد، درد شدیدی را احساس کند. از آنجایی که عصب پرونئال در ناحیه مچ پا نقش حیاتی در حرکت دارد، هرگونه آسیب یا التهاب به تاندون‌های پرونئال احتمالا بر عملکرد این عصب نیز تأثیر بگذارد.

در این مقاله، به بررسی علل بروز این بیماری، علائم شایع آن و روش‌های مختلف درمان خواهیم پرداخت تا بتوانید با مراجعه به دکتر پا و متخصصان ارتوپدی خدمات مؤثر درمانی را دریافت کنید. با ما همراه باشید تا تمام جوانب این عارضه را بررسی کنیم.

تاندون پرونئال کجاست؟

تاندون پرونئال، یکی از تاندون‌های مهم و حیاتی در ناحیه مچ پا است که به عنوان بخشی از سیستم حرکتی بدن نقش بسیار مؤثری ایفا می‌کند. این تاندون در واقع به دو عضله پرونئال که در قسمت خارجی ساق پا قرار دارند، متصل است و وظیفه دارد تا حرکات مچ پا را کنترل کند. این تاندون‌ها به طور ویژه مسئول انحراف و چرخش مچ پا به سمت بیرون هستند و در نتیجه حرکت طبیعی پا در هنگام راه رفتن، دویدن یا انجام فعالیت‌های ورزشی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.

در این بخش از بدن، تاندون پرونئال به دو بخش اصلی تاندون پرونئال طولی و تاندون پرونئال کوتاه تقسیم می‌شود. این تاندون‌ها از طریق یک کانال خاص در کنار استخوان‌های ساق پا حرکت کرده و سپس به بخش‌های مختلف مچ پا و حتی انگشتان پا وصل می‌شوند. تاندون کنار قوزک پا به عنوان یکی از نقاط حساس در این ناحیه، احتمال دارد تحت‌تأثیر فشارهای زیاد یا آسیب‌ها قرار بگیرد که متاسفانه مشکلات مختلفی از جمله التهاب تاندون پرونئال فرد را درگیر کند.

التهاب تاندون پرونئال چیست؟

التهاب تاندون پرونئال که به آن تاندونیت پرونئال هم می‌گویند، وضعیتی را توصیف می‌کند که تاندون‌های پرونئال به دلایل مختلف، ملتهب می‌شوند. این التهاب امکان دارد به دلیل فشار بیش‌ازحد، آسیب‌های ورزشی، یا حرکت‌های تکراری و نادرست در ناحیه مچ پا و ساق پا ایجاد شود. هنگامی که این تاندون‌ها تحت فشار زیاد قرار می‌گیرند، به‌تدریج دچار آسیب شده و واکنش التهابی در ناحیه مورد نظر آغاز می‌شود که معمولاً با درد و تورم همراه است و اغلب عملکرد فرد را در انجام فعالیت‌های روزانه مختل می‌کند.

این عارضه به طور خاص زمانی رخ می‌دهد که تاندون‌های پرونئال در ناحیه مچ پا به طور مکرر تحت فشار قرار می‌گیرند، به‌خصوص در افرادی که فعالیت‌های ورزشی شدید انجام می‌دهند. در این شرایط، واکنش‌های التهابی، باعث درد و سفتی در این ناحیه می‌شود که ممکن است با زمان بدتر شده و حتی به مشکلات حرکتی بیانجامد. درمان زودهنگام و دقیق است که باعث می‌شود از پیشرفت این بیماری جلوگیری شده و به فرد کمک کند تا به فعالیت‌های روزانه خود بازگردد.

علل التهاب تاندون پرونئال

یکی از عوامل اصلی التهاب تاندون پرونئال، فشار بیش‌ازحد به تاندون‌ها است. این فشار ممکن است ناشی از انجام حرکات ورزشی خاصی مانند دویدن طولانی‌مدت یا دویدن روی سطوح سخت باشد. ضمن اینکه، ورزش‌هایی که نیاز به حرکت‌های پیچشی یا چرخشی دارند، مانند فوتبال یا بسکتبال هم خطر بروز آسیب تاندون پرونئال را افزایش می‌دهند. این فشارها باعث می‌شوند که تاندون‌های پرونئال در معرض کشش مداوم قرار گیرند و در نهایت دچار التهاب و حتی پارگی جزئی شوند.

آسیب تاندون پرونئال همچنین ممکن است به دلایل غیرورزشی نیز رخ دهد. وضعیت‌های بدنی نامناسب، ایستادن یا راه رفتن نادرست، و تقویت نکردن صحیح عضلات ساق پا و ناحیه مچ هم احتمالا باعث آسیب به این تاندون‌ها شود. علاوه بر این، افراد مسن‌تر به دلیل کاهش انعطاف‌پذیری و کم‌شدن قدرت عضلانی، بیشتر در معرض خطر آسیب و التهاب تاندون‌ها قرار دارند. عوامل دیگر مانند اضافه‌وزن، استفاده طولانی‌مدت از کفش‌های نامناسب و کارهای تکراری که فشار زیادی بر ناحیه مچ پا وارد می‌کند هم می‌توانند خطر این التهاب را افزایش دهند.

علائم التهاب تاندون پرونئال

علائم التهاب تاندون پرونئال معمولاً با درد و حساسیت در ناحیه خارجی مچ پا آغاز می‌شود. این درد معمولاً هنگام فعالیت‌های بدنی و حرکت‌های تکراری در ناحیه مچ پا شدت می‌یابد. فرد ممکن است در هنگام راه رفتن یا دویدن احساس درد شدید در کنار قوزک پا داشته باشد و حتی در زمان استراحت نیز درد را احساس کند. علاوه بر این، تورم و قرمزی در ناحیه آسیب‌دیده از دیگر علائم شایع این مشکل هستند.

از دیگر علائم رایج می‌توان به احساس سفتی و محدودیت حرکتی در مچ پا اشاره کرد. افراد مبتلا به این عارضه ممکن است در هنگام انجام فعالیت‌های روزانه با مشکلاتی در حرکت و چرخش مچ پا روبه‌رو شوند. همچنین، در موارد شدیدتر، در هنگام فشار آوردن به ناحیه آسیب‌دیده، صدای ساییدگی یا شکستگی استخوان ممکن است شنیده شود که نشانه‌ای از آسیب به تاندون یا بافت‌های اطراف آن است.

عوارض التهاب تاندون پرونئال

اگر التهاب تاندون پرونئال به موقع درمان نشود، ممکن است به عوارض جدی‌تری تبدیل شود که به طولانی شدن مدت زمان بهبودی منجر می‌شود. یکی از این عوارض، کاهش دامنه حرکتی مچ پا است که می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد. افراد ممکن است نتوانند به راحتی راه بروند یا فعالیت‌های ورزشی خود را ادامه دهند. همچنین، در مواردی که التهاب به طور مزمن ادامه یابد، احتمال پارگی یا آسیب دائمی به تاندون‌ها وجود دارد.

یکی دیگر از عوارض شایع این التهاب، تغییرات در وضعیت ایستادن و حرکت فرد است. به دلیل درد و ناتوانی در حرکت، فرد ممکن است به طور ناخودآگاه الگوی راه رفتن خود را تغییر دهد. این تغییرات می‌تواند به آسیب‌های بیشتر در مفاصل و عضلات دیگر بدن منجر شود. در برخی موارد، التهاب مزمن ممکن است منجر به ایجاد فیبروز (بافت زخم) در تاندون‌ها شود که این نیز به کاهش انعطاف‌پذیری و کارایی تاندون‌ها می‌انجامد.

راه‌های تشخیص التهاب تاندون پرونئال

دکتر ارتوپدی معمولا التهاب تاندون پرونئال را بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینه بالینی تشخیص می‌دهد و با بررسی علائم و انجام معاینات فیزیکی به وجود این التهاب پی می‌برد. در این مرحله، پزشک ممکن است از فرد بخواهد که حرکات خاصی انجام دهد تا ناحیه آسیب‌دیده شناسایی شود و میزان درد یا محدودیت حرکتی اندازه‌گیری گردد.

برای تأیید تشخیص، معمولاً از روش‌های تصویربرداری مانند MRI یا اولتراسونیک استفاده می‌شود. این تکنیک‌ها به دکتر ارتوپدی کمک می‌کنند تا وضعیت تاندون‌ها را دقیق‌تر بررسی کرده و هرگونه آسیب احتمالی مانند پارگی یا تغییرات التهابی را مشاهده کنند. علاوه بر این، در برخی موارد ممکن است پزشک از آزمایش‌های خون برای شناسایی عفونت یا التهاب‌های سیستمی استفاده کند.

روش‌های درمان التهاب تاندون پرونئال

درمان التهاب تاندون پرونئال بستگی به شدت و نوع آسیب به تاندون دارد. در مراحل اولیه، درمان‌های غیرجراحی مانند استراحت، یخ‌گذاری، و مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدیکه بهتر است با مشورت پزشک متخصص ارتوپدی یا دکتر پا انجام شود (NSAIDs) ، برای کاهش درد و التهاب مفید هستند. همچنین، استفاده از بریس‌ها یا باندهای حمایتی برای کاهش فشار بر تاندون‌های آسیب‌دیده و جلوگیری از آسیب بیشتر هم در بهبود علائم موثر هستند.

در موارد شدیدتر، درمان‌های فیزیوتراپی به تسریع بهبودی کمک می‌کنند. فیزیوتراپی مچ پا شامل تمرینات تقویتی و کششی است که به کاهش درد و بهبود دامنه حرکتی کمک می‌کند. همچنین، در مواردی که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند، احتمال دارد دکتر پا درمان‌های پیشرفته‌تری مانند تزریق کورتیکواستروئید یا حتی عمل جراحی برای ترمیم آسیب‌های شدید را لازم بداند.

حرکات اصلاحی برای بهبود التهاب تاندون پرونئال

حرکات اصلاحی و تمرینات فیزیوتراپی در بهبود التهاب تاندون پرونئال و تقویت عضلات اطراف تاندون‌های پرونئال کمک‌کننده هستند . یکی از مهم‌ترین تمرینات برای کاهش فشار بر تاندون، تمرینات کششی برای عضلات ساق پا است. این تمرینات برای انعطاف‌پذیری و قدرت عضلات بسیار مفید هستند و فشار کمتری به تاندون‌ها وارد می‌کنند.

علاوه بر این، تمرینات تقویتی مانند تقویت عضلات پرونئال از طریق حرکت‌های مقاومتی و استفاده از دستگاه‌های ورزشی تاثیر شگرفی در کاهش بار اضافی روی تاندون‌ها دارند. این تمرینات به پیشگیری از آسیب‌های مجدد و تقویت عملکرد کلی سیستم حرکتی کمک می‌کنند. پزشکان متخصص ارتوپدی و فیزیوتراپیست‌ها با بررسی وضعیت فرد، برنامه تمرینی خاصی را برای هر بیمار طراحی می‌کنند تا به طور مؤثر، التهاب را کاهش دهند و بهبود عملکرد مچ پا را تسریع کنند.

پیشگیری از التهاب تاندون پرونئال

پیشگیری از التهاب تاندون پرونئال نیازمند رعایت اصولی در ورزش و فعالیت‌های روزمره است. یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از این مشکل، تقویت عضلات ساق پا و مچ پا است. انجام تمرینات منظم و کششی می‌تواند انعطاف‌پذیری و استحکام تاندون‌ها را افزایش داده و از فشار زیاد بر تاندون‌های پرونئال جلوگیری کند. همچنین، استفاده از کفش‌های مناسب با پشتیبانی خوب برای جلوگیری از فشار اضافی به مچ پا و ساق پا بسیار حائز اهمیت است.

علاوه بر این، کاهش وزن اضافی و داشتن سبک زندگی فعال و سالم نیز می‌تواند به پیشگیری از آسیب تاندون پرونئال کمک کند. در صورتی که فعالیت‌های ورزشی انجام می‌دهید، بهتر است به تدریج شدت و مدت زمان ورزش را افزایش دهید تا بدن به طور تدریجی به فشارهای جدید عادت کند. استفاده از تمرینات تنفسی و ارتجاعی برای تقویت عضلات پا نیز می‌تواند از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کند.

جمع‌بندی

التهاب تاندون پرونئال یک مشکل شایع است که به دلیل فشار زیاد یا آسیب‌های تکراری به تاندون‌های این ناحیه ایجاد می‌شود. علائم آن شامل درد، تورم و محدودیت حرکت است که متاسفانه قادر است کیفیت زندگی فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد. با شناسایی علل این التهاب و رعایت نکات درمانی، احتمال جلوگیری از عوارض جدی‌تر توسط دکتر پا  و سایر پزشکان متخصص ارتوپدی بیشتر می‌شود.

از جمله روش‌های درمانی مؤثر می‌توان به استفاده از فیزیوتراپی مچ پا و درمان‌های دارویی اشاره کرد. با رعایت نکات پیشگیری، تقویت عضلات پرونئال و استفاده از کفش‌های مناسب می‌توان از بروز این عارضه جلوگیری و به سلامت مچ پا و ناحیه ساق پا کمک کرد.