سندروم سینداکتیلی یا چسبیدگی انگشتان یکی از شایع‌ترین تفاوت‌های آناتومیکی در نوزادان است. این سندرم ممکن است روی عملکرد یا سطح فعالیت تأثیر نگذارد؛ ولی، اگر این سندرم باعث محدودسازی فعالیت یا ایجاد ناراحتی شود، جراحی ممکن است ضروری باشد. در ادامه این مطلب، شما را با انواع، علل، عوارض، روش‌های تشخیص و نحوه پیشگیری از این سندرم می‌پردازیم.
سینداکتیلی یعنی چه؟
زمانی که جنین در رحم شروع به رشد می‌کند، انگشتان دست و پای او به مدت 6 الی 8 هفته به یکدیگر متصل هستند. در بسیاری از اوقات، پس از مدت‌زمان ذکرشده، بافت بین انگشتان از بین می‌رود و انگشتان از هم جدا می‌شوند؛ ولی، در برخی اوقات، بافت‌های بین انگشتان حتی پس از تولد از بین نمی‌روند. این مشکل با نام سندروم سینداکتیلی شناخته می‌شود.
این سندرم یکی از شایع‌ترین نقایص مادرزادی محسوب می‌شوند؛ ولی، می‌توان گفت که نسبتا نادر است؛ زیرا، فقط 1 نوزاد از هر 2000 نوزاد دچار یکی از انواع این سندروم است. سینداکتیلی پا شایع‌تر از سینداکتیلی دست است. همچنین در نیمی از موارد، این سندرم روی هر دو دست‌ها یا هر دو پاها تأثیر می‌گذارد.
انواع سینداکتیلی
انواع سندرم چسبندگی انگشتان را می‌توانیم بر اساس علائم دست یا پا به 4 گروه زیر تقسیم‌بندی کنیم:
- سینداکتیلی ساده (Simple): در این نوع، انگشتان دست و پا به وسیله پوست یا دیگر بافت‌های نرم به یکدیگر چسبیده‌اند
- سینداکتیلی پیچیده (Complex): در این نوع، برخی از استخوان‌ها نیز در زیر پوست به یکدیگر چسبیده‌اند
- سینداکتیلی پیچیده‌تر (Complicated): در این نوع، نوزاد دارای استخوان‌های اضافی، کمتر یا رشدنیافته یا تاندون و رباط‌های غیرعادی است
- سینداکتیلی ناقص (Incomplete): تنها بخشی از پوست بین انگشتان به یکدیگر چسبیده است
انواع این سندرم را می‌توانیم با توجه به انگشتانی که به یکدیگر چسبیده‌اند، به 3 نوع زیر تقسیم‌بندی کنیم:
- نوع اول: نوع اول شایع‌ترین نوع این سندرم است که ارتباطی با دیگر سندرم‌های ژنتیکی ندارد. در این نوع، اغلب انگشت سوم و چهارم دست یا انگشت دوم و سوم پا به یکدیگر چسبیده‌اند. این نوع معمولا روی هر دو پاها یا هر دو دست‌ها تأثیر می‌گذارد
- نوع دوم: این نوع معمولا روی انگشت سوم و چهارم دست و انگشت پنجم پا تأثیر می‌گذارد. دست‌ها و پاهای افرادی که دچار این نوع هستند، اغلب بیشتر از 5 انگشت دارند. این نوع باعث می‌شود که انگشت پنجم خمیده، کج یا کوتاه شود
- نوع سوم: این نوع معمولا روی انگشت چهارم و پنجم دست‌ها تأثیر می‌گذارد. در این نوع، انگشت سوم نیز ممکن است به دیگر انگشتان دست بچسبد یا رشد نکند. نوع سوم معمولا روی انگشتان پا تأثیر نمی‌گذارد
این سندرم دارای انواع دیگری نیز است. پزشک می‌تواند شدت و نوع این سندرم را با روش‌های تشخیصی مختلفی مانند معاینه فیزیکی، آزمایش اشعه ایکس یا آزمایش ژنتیک تشخیص دهد. در بخش‌های بعدی، شما را با روش‌های تشخیص این سندرم بیشتر آشنا خواهیم کرد.
علل بروز سندروم سینداکتیلی
سندروم سینداکتیلی ممکن است ناشی از یک بیماری مادرزادی باشد. به عبارت دیگر، این سندرم ممکن است ناشی از مشکلی در طول رشد جنین باشد. همچنین در برخی اوقات، علت بروز این سندرم ناشناخته است. حدود 40% از نوزادانی که با این سندرم متولد می‌شوند، دچار یک بیماری ژنتیکی هستند که باعث بروز این سندرم می‌شود. این بیماری ژنتیکی ممکن است ناشی از یک تغییر ژنتیکی در جنین یا یک تنوع ژنتیکی ارثی باشد.
برخی از این تغییرات ژنتیکی ممکن است تأثیرات دیگری جز چسبیدن انگشتان نداشته باشند. در موارد دیگر، این سندرم ممکن است ناشی از یک بیماری ژنتیکی مانند سندرم داون، سندرم آپرت یا سندرم لهستان که تأثیرات دیگری روی بدن می‌گذارند، باشد.
عوارض سندروم سینداکتیلی
چسبندگی انگشتان پای نوزاد درمان‌نشده معمولا عوارضی ندارد؛ ولی، اگر این مشکل در دست‌ها درمان نشود، می‌تواند عوارض مختلفی داشته باشد که عبارت‌اند از:
- ناتوانایی در دست‌گرفتن اشیا به‌ویژه اشیای گرد به علت ناتوانایی در بازکردن انگشتان دست
- ناتوانایی در انجام فعالیت‌های ساده‌ای مانند غذاخوردن یا نوشتن به علت دامنه حرکتی محدود انگشتان دست
- استرس و کاهش اعتمادبه‌نفس به علت ظاهر دست‌ها
- درد و سفتی مفاصل انگشتان دست
- کاهش حس در انگشتان دست به دلیل اختلال در اعصاب و عروق خونی آن
- عفونت
- تخریب پوست
اگر این سندرم پیش از 1 سالگی درمان شود، کودکان هیچ‌گاه دچار این عوارض نخواهند شد و حتی نخواهند فهمید که انگشتانشان در روز تولد به یکدیگر چسبیده بودند. البته اگر علاوه بر این سندرم، کودک با سندرم‌های ژنتیکی دیگری مانند سندرم داون یا سندرم آپرت متولد شده باشد، این سندرم‌ها ممکن است تأثیر قابل توجهی روی رشد او بگذارند.
چه سندرم هایی به سینداکتیلی مرتبط هستند؟
سندروم‌های زیر با سینداکتیلی مرتبط هستند:
- سندرم آپرت: سینداکتیلی می‌تواند ناشی از سندرم آپرت باشد. سندرم آپرت نوعی ناهنجاری ژنتیکی نادر است که می‌تواند روی استخوان‌ها تأثیر بگذارد. این سندرم می‌تواند ناشی از جهش ژنتیکی (تغییر ژنتیکی) در جنین باشد؛ بنابراین، همیشه ارثی نیست؛ ولی، فرد مبتلا به این سندرم می‌تواند این سندرم را به فرزندان خود منتقل کند
- سندرم باردت بیدل: این سندرم ارثی معمولا روی بینایی تأثیر می‌گذارد؛ ولی، با سینداکتیلی مرتبط است
- سندرم داون: انگشتان حدود 9% از کودکان مبتلا به سندرم داون (یک بیماری کورموزومی) نیز به یکدیگر چسبیده‌اند
روش های تشخیص سینداکتیلی
فوق تخصص دست یا پا می‌تواند این سندرم را پس از تولد با معاینه فیزیکی تشخیص دهد و معمولا برای تشخیص آن به هیچ‌گونه آزمایشی نیازی ندارد. البته خوب است بدانید که پزشک می‌تواند این سندرم را پیش از تولد با آزمایش سونوگرافی تشخیص دهد.
اگر فردی در خانواده شما دچار بیماری‌های ژنتیکی باشد، مشاور ژنتیک ممکن است از شما بخواهد آزمایش ژنتیک را انجام دهید. آزمایش ژنتیک می‌تواند هر مشکلی مانند جهش‌های ژنتیکی ایجادکننده این سندرم را شناسایی کند. در بسیاری از موارد، جهش‌های ژنتیکی باعث نمی‌شوند کودک شما دچار بیماری ژنتیکی شود. مشاور ژنتیک می‌تواند درباره جهش‌های ژنتیکی شما توضیح دهد و به شما بگوید چه اقداماتی می‌توانند به حفظ سلامت و کاهش خطر انتقال برخی از مشکلات ژنتیکی به فرزندانتان کمک کنند.
آیا سینداکتیلی نیاز به جراحی دارد؟
اگر سندروم سینداکتیلی روی تحرک کودکان تأثیر نگذارد، ممکن است به هیچ‌گونه درمانی نیاز نداشته باشد؛ ولی، در برخی موارد، این سندرم می‌تواند روی عملکرد و تعادل تأثیر بگذارد و جراحی معمولا می‌تواند این مشکلات را برطرف کند. همچنین اگر فرد به علت ظاهر پاها یا دست‌های خود ناراحت است و اعتمادبه‌نفسش کاهش یافته است، جراحی می‌تواند گزینه مناسبی برای او باشد. روش درمانی دیگری برای این سندرم وجود ندارد.
جراحی انگشتان به هم چسبیده دست یا پا معمولا زمانی که کودک به سن 1 الی 2 سالگی برسد، انجام می‌شود؛ زیرا، احتمال تغییر شکل یا ساختار مفصل یا خطرات بیهوشی در کودکان 1 الی 2ساله کمتر از نوزادان است. فوق تخصص پا یا دست ممکن است این جراحی را برای بزرگسالان نیز تجویز کند؛ ولی، این جراحی در بزرگسالان پیچیده‌تر است و دوره بهبودی طولانی‌تری دارد.
رویکرد جراحی به پیچیدگی چسبیدگی بستگی دارد. اگر فقط پوست و بافت نرم به یکدیگر چسبیده باشند، جراح ارتوپد می‌تواند آن‌ها را به‌آسانی از یکدیگر جدا کند؛ ولی، اگر بیش از چند انگشت به یکدیگر چسبیده باشند، کودک شما ممکن است به چندین جراحی نیاز داشته باشد. در برخی اوقات، به‌ویژه اگر این جراحی پیش از 1 سالگی انجام شود، بافت اسکار ممکن است بین انگشتان رشد کند. در این صورت، کودک شما ممکن است به جراحی دیگری برای برطرف‌کردن این مشکل نیاز داشته باشد.
پس از جراحی، پزشک ممکن است پا یا دست کودک را درون گچ قرار دهد و پس از چند هفته، بریسی را جایگزین گچ کند. زمانی که دست یا پای کودک ترمیم یابد، پزشک بریس را نیز حذف خواهد کرد. در برخی موارد، پزشک ممکن است فیزیوتراپی را برای کمک به ترمیم دست یا پا تجویز کند. اگر می‌خواهید هزینه عمل سینداکتیلی را بدانید، با شماره‌های درج‌شده در سایت تماس بگیرید یا به کلینیک ارتوپدی پزشک اول مراجعه کنید.
آیا می توان از سینداکتیلی پیشگیری کرد؟
متأسفانه، شما نمی‌توانید از بیماری‌های ژنتیکی مانند سینداکتیلی پیشگیری کنید؛ ولی، این سندرم و دیگر بیماری‌های ژنتیکی با عوامل محیطی زیر مرتبط هستند:
- مصرف الکل
- کشیدن سیگار یا استفاده محصولات تنباکو
- مصرف مواد مخدر
بنابراین، با ترک الکل، سیگار یا مواد مخدر، می‌توانید خطر ابتلای فرزندانتان را به بیماری‌های ژنتیکی کاهش دهید. اگر باردار هستید یا می‌خواهید برای بارداری اقدام کنید، به مطب پزشک معتبری مراجعه کنید تا اطلاعات بیشتری درباره غذاهایی که نباید بخورید، نوشیدنی‌هایی که نباید بنوشید و کارهایی که نباید انجام دهید، به دست بیاورید.
جمع‌بندی
سندروم سینداکتیلی یکی از شایع‌ترین نقایص مادرزادی محسوب می‌شود؛ ولی، توجه کنید که خود سندرم نسبتا نادر است. علت این سندرم ممکن است ژنتیکی یا ناشناخته باشد. جراحی می‌تواند این مشکل را برطرف کند و معمولا زمانی که کودکان 1 الی 2 ساله هستند، انجام می‌شود. در موارد خفیفی که فقط پوست انگشتان به یکدیگر متصل است، عمل جراحی ممکن است به دلایل زیبایی انجام شود.
اگر نوزادتان دچار این سندرم شده است و به دنبال پزشک ارتوپدی باتجربه‌ای برای درمان آن می‌گردید، ما مراجعه به کلینیک پزشک اول را به شما پیشنهاد می‌کنیم. همین امروز می‌توانید نوبتی را برای ملاقات با پزشکان این کلینیک ارتوپدی بگیرید و اولین قدم را برای تشخیص و درمان صحیح این سندرم بردارید.
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید