درمان واریس لگن

برخی از زنانی که تجربه بارداری دارند در بازه زمانی 20 تا 45 سال دردهای مبهمی را در زیر شکم و لگن تجربه می‌کنند. اگر این دردها تا چند ماه ادامه پیدا کند احتمال ابتلا به واریس لگن قوت می‌گیرد. تشخیص و درمان این بیماری کمی مشکل است. در ادامه اطلاعات کاملی درباره علائم، روش‌های تشخیص و روش های درمان واریس لگن ارائه خواهیم کرد. لطفا تا انتها با ما بمانید.

واریس لگن چیست؟

در پاسخ سوال واریس لگنی چیست باید بگوییم این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سیاه‌رگ‌های زیر شکم و ناحیه لگن متورم، پرخون و پرپیچ شوند. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که دریچه‌های موجود در سیاهرگ‌ها عملکرد طبیعی خود را از دست بدهند. در اثر این آسیب، خون به‌جای هدایت به سمت بالا و خارج‌شدن از لگن به پایین برمی‌گردد و باعث متورم‌شدن رگ‌های اطراف رحم و تخمدان شود. پزشکان علت این درد را ناشی از دو اتفاق می‌دانند:

• کشش رگ‌های تحت‌فشار برای تحمل حجم اضافی خون و ایجاد درد؛
• فشار رگ‌های متورم به اعصاب موجود در ناحیه لگن و ایجاد درد در این ناحیه.

ورید ایلیاک و ورید تخمدانی وریدهایی هستند که احتمال واریسی شدن در آن‌ها بیشتر است. درد مبهم و طولانی در لگن از نشانه های دردهای واریس لگن است. احتمال بروز این عارضه آزاردهنده در خانم‌هایی که تجربه بارداری‌های متعدد دارند بیشتر است. شدت درد آن در زمان‌ها و موقعیت‌های مختلف متفاوت است. طبق پژوهش‌های محققین علت 30 درصد از دردهای مزمن ناحیه لگن، سندرم احتقان لگن است. واریس لگنی در دسته بیماری‌های مزمن قرار می‌گیرد و در صورت ابتلا می‌تواند کیفیت زندگی‌ افراد را تحت تاثیر قرار دهد.

دلایل بروز واریس لگن

طبق آخرین تحقیقات انجام شده اصلی‌ترین علت واریس لگنی بارداری است؛ علاوه بر بارداری، ترشح هورمون استروژن هم منجر به این بیماری می‌شود؛ اما این دو عامل چگونه به واریس لگن منتهی می‌شوند؟

• بارداری: بارداری می‌تواند باعث ایجاد تغییرات ساختاری در لگن شود. در برخی موارد این تغییرات ساختاری، روی سیاه‌رگ‌ها تاثیر می‌گذارد و منجر به واریس در این رگ‌ها می‌شود. همچنین در دوران بارداری وزن و حجم مایعات بدن برای نگه‌داری از جنین افزایش می‌یابد. گاهی سیاه‌رگ‌ها توانایی خود را در مواجهه با این حجم از مایعات از دست می‌دهند و دریچه‌های موجود در آن‌ها آسیب می‌بیند. همین موضوع باعث برگشت خون و تجمع آن در سیاه‌رگ و ایجاد واریس می‌شود.
• استروژن: بیشتر زنانی که به سندروم احتقان لگن مبتلا می‌شوند در بازه سنی 20 تا 45 سال قرار دارند. ابتلا به این بیماری در زنان یائسه نادر است؛ بنابراین باتوجه‌به شواهد موجود به نظر می‌رسد ترشح هورمون استروژن در ابتلا زنان به این بیماری نقش اساسی دارد. محققان حدس می‌زنند استروژن با تاثیر بر دیواره رگ‌ها باعث واریسی شدن آن‌ها می‌شود.

علاوه بر عوامل ذکر شده در موارد زیر احتمال بروز واریس لگن افزایش می‌یابد:

• تغییرات هورمونی؛
• افراد دارای رحم به عقب برگشته یا رتروورسه؛
• سابقه خانوادگی ابتلا به واریس؛
• تخمدان پلی‌کیستیک؛
• اضافه‌وزن در ناحیه پاها.

بهترین متخصص لگن در تهران

علائم بروز دردهای واریسی لگن

درد لگنی به علت واریس لگنی مزمن است و در موارد کمی ممکن است این دردها تیز و شدید باشند.  درد در ناحیه چپ شایع‌تر از درد در قسمت راست یا هر دو طرف است. اغلب دردهای مرتبط با واریس لگن در دروان بارداری یا بلافاصله بعد از آن شروع می‌شود و در بارداری‌های بعدی شدیدتر می‌شود. علائم درد واریس لگن در موقعیت‌ها و شرایط خاصی شدیدتر می‌شوند. این موقعیت‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

• پس از ایستادن‌های طولانی؛
• در روز‌های منتهی به قاعدگی؛
• در پایان روز؛
• حین و بعد از رابطه جنسی؛
• در مراحل پایانی بارداری.

علاوه بر دردهای مداوم در ناحیه لگن، ممکن است علائم زیر هم در افراد مختلف با شدت‌های متفاوتی بروز کند:

• دیسمنوره (قاعدگی دردناک)؛
• خون‌ریزی‌های غیرطبیعی در دروان قاعدگی؛
• کمردرد؛
• افسردگی؛
• مشاهده رگ‌های واریسی در ناحیه تناسلی، باسن و ران؛
• ترشحات غیرطبیعی واژن؛
• تورم واژن؛
• حساسیت شکم؛
• افزایش ادرار و درد هنگام تخلیه مثانه؛
• بی‌اختیاری ادرار هنگام خنده، عطسه و سرفه؛
• بروز علائم روده تحریک‌پذیر (اسهال و یبوست مکرر)

عوارض بروز واریس لگن

در صورت ابتلا به واریس لگن، رابطه جنسی سخت و دردناک خواهد شد. علت این اتفاق ضعف و بی‌حسی در ناحیه لگن است. در بیشتر موارد حرکت پاها و عضلات اطراف واژن باعث ایجاد یا تشدید درد در ناحیه لگن می‌شود. ایستادن‌های طولانی باعث ایجاد یا شدت دردها در این ناحیه می‌شود. در صورت عدم درمان این عارضه، حتی در مواقع استراحت، فرد دردهایی با شدت‌های متخلف را احساس خواهد کرد.

قاعدگی‌های دردناک و خون‌ریزی‌های شدید در این دوران باعث ضعف و بی‌حالی در افراد می‌شود. در نتیجه این ضعف و کمبود انرژی، فرد مستعد ابتلا به افسردگی در درجات مختلف می‌شود؛ بنابراین نباید درمان واریس لگن را به تعویق انداخت. ترس از بارداری پس از تشخیص بیماری واریس لگنی اتفاق شایعی است. این ترس می‌تواند باعث تغییر سبک زندگی شود و کیفیت روابط زناشویی را به‌شدت تحت تاثیر قرار دهد.

روش های درمان واریس لگن در کلینیک ارتوپدی پزشک اول

اگرچه اصلی‌ترین علامت واریس لگن درد است (به‌ویژه دردی که بیش از 6 ماه ادامه داشته باشد)؛ اما ممکن است برخی از افراد حین انجام سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی به‌صورت اتفاقی متوجه واریسی شدن رگ‌هایشان می‌شوند.

متاسفانه هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. درمان آن معمولا با هدف کاهش درد و تسکین علائم انجام می‌شود. داروهای هورمونی که برای این بیماری تجویز می‌شود می‌تواند تا حدودی جریان خون و احتقان رگ‌های واریسی را کاهش می‌دهد. آمبولیزاسون یکی از موثرترین روش‌ های درمان واریس ورید و عروق لگنی  است. به‌طورکلی درمان‌هایی که برای این بیماری تجویز می‌شود می‌توان در سه گروه اصلی دسته‌بندی کرد:

مسکن های ضد التهابی غیر استروئیدی

اگر دردها و علائم واریس لگنی خفیف باشد، پزشکان مصرف داروهای ضدالتهابی و غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن را توصیه می‌کنند. این داروها تا حد بسیار خوبی دردها را کنترل می‌کند؛ اما درمان واریس لگن نیستند. می‌توان از این داروها برای کاهش درد تا زمان پایان بررسی‌ها و شروع درمان استفاده کرد.

مسکن های گاباپنتین همراه با آمی تریپتیلین

گاباپنتین از جمله مسکن‌هایی است که برای درمان واریس لگن و کنترل دردهای آن تجویز می‌شود. مصرف گاباپنتین همراه با آمی‌تریپتیلین در کاهش درد و عوارض ناشی از واریس لگن موثر است. آمی‌تریپتیلین در دسته داروهای ضدافسردگی قرار می‌گیرد.

امبولیزاسیون ورید لگن یا PVE

برخلاف رگ‌های واریسی در پاها که توسط چربی‌ها احاطه شده‌اند، اطراف سیاهرگ‌های لگن، اندام‌های حساسی مثل رحم، تخمدان، روده، مثانه و ... قرار دارند؛ بنابراین نمی‌توان با استفاده از گرما و لیزر این رگ‌ها را مسدود کرد. استفاده از لیزر و گرمای حاصل از آن ممکن است باعث آسیب و سوختگی این اندام‌ها شود. امبولیزاسیون ورید لگن روشی است که طی آن بدون استفاده از لیزر رگ‌های واریسی مسدود می‌شوند.

این روش در دسته درمان‌های کمتر تهاجمی قرار می‌گیرد. طی آن، پس از مشخص‌شدن رگ‌های واریسی، از طریق یک برش کوچک روی بدن، کاتتری وارد بدن می‌شود تا واریس موجود در سیاهرگ‌های قسمت لگن تایید شود. بعد از تایید آسیب سیاهرگ‌ها، از طریق کاتتر و با استفاده از یک عامل شیمیایی یا کویل‌های فلزی رگ موردنظر را مسدود می‌کنند تا علائم بیماری کاهش یابد. امبولیزاسیون در بیمارستان‌ها یا کلینیک‌های پزشکی مجهز انجام می‌شود. در بیش‌تر موارد افراد در همان روز ترخیص می‌شوند. امبولیزاسیون بدون بی‌هوشی و با استفاده از بی‌حسی‌های موضعی انجام می‌شود. PVE جزو درمان‌های با عوارض بسیار کم حتی در درازمدت است.

درمان واریس لگن چه مدت طول می کشد؟

اگر برای درمان واریس لگن پزشک روش آمبولیزاسیون را تجویز کند ظرف مدت 7 روز پس از انجام آن می‌توان فعالیت‌های روزانه را از سر گرفت. توصیه می‌شود دو تا سه روز بعد از عمل صرفا به انجام فعالیت‌های سبک بسنده شود. افراد بهتر است طی این مدت در خانه استراحت کنند. ممکن است افراد برای کاهش دردهای بعد از عمل مجبور به استفاده از مسکن‌ها در دوزهای مختلف شوند. همین موضوع احتمال ابتلا به یبوست را افزایش می‌دهد. برای درامان‌ماندن از یبوست لازم است مصرف مایعات افزایش یابد. درد بعد از عمل با گذشت زمان کاهش می‌یابد. درد ناشی از واریس لگن هم بعد از عمل تا حد بسیار زیادی بهبود پیدا می‌کند.  

مراحل درمان واریس لگن از پذیرش تا ترخیص

در پاسخ سوال مراحل درمان واریس لگن از پذیرش تا ترخیص چیست باید بگوییم اولین مرحله، مراجعه به پزشک و معاینه است؛ طی معاینه پزشک حساسیت رحم و تخمدان‌ها را بررسی می‌کند تا متوجه شود منشا درد کجاست؛ بنابراین لازم است خانم‌ها خارج از دوران قاعدگی باشند. همچنین ممکن است پزشک سوالاتی درباره کیفیت دردها و زمان شروع آن‌ها بپرسد. ارائه توضیحات درباره فعالیت‌هایی که منجر به افزایش شدت درد می‌شود می‌تواند در تشخیص صحیح موثر باشد.

در مرحله بعد باتوجه‌به شرایط بیمار تصویربرداری‌های مختلفی تجویز می‌شود تا به تشخیص دقیق و صحیح کمک کند. این تصویربرداری‌ها شامل موارد زیر هستند:

• سونوگرافی: اولین قدم برای تشخیص دقیق‌تر سونوگرافی است. سونوگرافی متورم‌شدن رگ‌ها را نشان می‌دهد. علاوه بر متورم‌شدن رگ‌ها اگر عامل دیگری هم باعث ایجاد دردهای مزمن لگن شود با سونوگرافی می‌توان علت آن را تشخیص داد. در سونوگرافی داپلر می‌توان جریان خونی را که به سمت لگن برمی‌گردد (رفلاکس خون) تشخیص داد.
• ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن: جزئیاتی که در سونوگرافی مشخص نیستند در سی‌تی‌اسکن و ام‌آرآی می‌توان مشاهده کرد. رگ‌های پیچ‌خورده و متورم اطراف رحم و تخمدان در این تصویربرداری‌ها قابل‌مشاهده است. همچنین می‌توان دردهای لگنی ناشی از اندومتریوز (رشد نامنظم سلول‌ها در لگن) را  به‌خوبی تشخیص داد.
• ونوگرافی: طلایی‌ترین روش تشخیص واریس لگن، ونوگرافی است. این روش کمی تهاجمی است. اگر در تصویربرداری‌های قبلی شواهد کافی مبنی بر واریس لگن وجود نداشته باشد پزشک به‌ناچار ونوگرافی را تجویز می‌کند. این روش تشخیصی یکی از مراحل عمل امبولیزاسیون هم است. در ونوگرافی لوله کوچکی به نام کاتتر وارد کشاله ران می‌کنند. برای هدایت کاتتر به سمت رگ‌های تخمدان از اشعه ایکس استفاده می‌شود. سپس رنگ بی‌خطری به رگ‌ تزریق می‌شود. با این رنگ می‌توان میزان تجمع خون، گشادشدن و پیچ‌خوردگی رگ‌ها را به‌خوبی تشخیص داد.
• لاپاراسکوپی: با لاپاراسکوپی می‌توان تورم رگ‌ها را بررسی کرد؛ اما به‌اندازه سایر روش‌ها کارایی ندارد. 

 در صورت تشخیص قطعی واریس لگن، پزشک انجام اقدامات درمانی لازم را آغاز می‌کند.

اگر واریس لگن خفیف باشد باتوجه‌به شرایط بیمار داروهای مختلفی تجویز می‌شود. داروی واریس لگن شامل مسکن‌ها و داروهای هورمونی است. اصلاح سبک زندگی و تغذیه از دیگر اقدامات درمانی در موارد خفیف است؛ زیرا ورزش و پیاده‌روی سریع می‌تواند مانع از تجمع خون در رگ‌ها شود. رژیم غذایی سرشار از فیبر و سبز‌ی‌های تازه هم برای اصلاح سبک زندگی لازم است؛ زیرا یبوست باعث تشدید واریس و افزایش دردها می‌شود.

اگر واریس لگن شدید باشد انجام امبولیزاسیون گام بعدی برای درمان است. بعد از مشخص‌شدن نوبت عمل، فرد در روز تعیین‌شده به مرکز درمانی مراجعه می‌کند. قبل از عمل از بیمار آزمایش خون گرفته می‌شود تا عملکرد کلیه‌ها و فاکتورهای انعقاد خون بررسی شود. مدت‌زمان عمل 1 الی دو ساعت است. در بیشتر موارد افراد در همان روز مرخص می‌شوند.

روش های پیشگیری از واریس لگن

همان‌طور که اشاره شد بارداری‌های متعدد اصلی‌ترین عامل ابتلا به این بیماری است؛ بنابراین به نظر می‌رسد تنها راه پیشگیری از واریس لگن باردار نشدن است! اما حتی افرادی که بارداری را تجربه نکرده‌اند هم ممکن است به این بیماری مبتلا شوند؛ هرچند احتمال ابتلا آن‌ها بسیار پایین است. در حالت کلی انجام اقدامات زیر می‌تواند خطر ابتلا به واریس لگن را کاهش دهد:

• استفاده از لباس‌های مخصوص واریس در دوران بارداری (Compression garment)
• نگه‌داشتن وزن در محدوده نرمال در دوران بارداری؛
• داشتن شاخص توده بدنی (BMI) نرمال پس از بارداری؛
• استفاده روتین از لباس‌های که جریان خون را بهبود می‌دهند.

لازم به ذکر است استفاده از لباس‌های مخصوص واریس باید طبق نظر پزشک باشد. 

سایر اقداماتی که در کاهش خطر ابتلا می‌توانند موثر باشند شامل موارد زیر می‌شوند:

• رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی و سبزی‌های تازه؛
• ورزش؛
• ترک سیگار.

هزینه درمان واریس لگن در کلینیک ارتوپدی پزشک اول

همان‌طور که اشاره شد تشخیص واریس لگن کمی دشوار است. گاهی برای تشخیص این بیماری لازم است پزشکان با تخصص‌های گوناگونی فرد را ویزیت کنند. همچنین ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر تصویربرداری‌های مختلفی نیاز باشد که هرکدام از این تصویربرداری‌ها مستلزم هزینه جداگانه‌ هستند. جای نگرانی نیست؛ زیرا هزینه‌ درمان واریس لگنی تحت پوشش بیمه قرار دارد.

در کلینیک ارتوپدی پزشک اول تجهیزات لازم برای تشخیص و درمان واریس لگن تدارک دیده شده است؛ به همین دلیل تا حد زیادی از رفت‌وآمدهای بیماران به مراکز مختلف کاسته می‌شود. هزینه درمان این بیماری در مرکز درمانی پزشک اول متناسب با کیفیت خدمات است. برای تعیین نوبت و مشاوره می‌توانید با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید.