یکی از مهم‌ترین عوامل درد مفاصل و وجود ناراحتی در آن‌ها، آرتروز است. این بیماری مفصلی ممکن است در نواحی مختلف بدن اتفاق بیفتد و هر کسی را به صورت متفاوتی درگیر کند. با این حال پیدا کردن پاسخ آرتروز چیست و چه علائمی دارد به شما کمک می‌کند تا با شناخت کامل این بیماری، بتوانید مشکل مفصلی خود را زودتر حل کنید یا اطرافیانتان را از درد مفاصل نجات دهید. به همین جهت در این مقاله قرار است توضیح دهیم که علت آرتروز چیست و در مورد انواع و علائم آن صحبت کنیم.
دیسک گردن چیست؟
دیسک گردن از استخوان‌های مهره گردن پشتیبانی می‌کند و انعطاف‌پذیری لازم برای حرکات سر را نیز تامین می‌کند. هر کدام از دیسک‌های گردن که روی هم و بین مهره‌های مجاور گردن قرار دارند، مانند ضربه‌گیر عمل می‌کنند تا به ستون فقرات گردنی در تحمل فشار بارهای مختلف کمک کنند.
به طور کلی دیسک‌ها باید به خوبی هیدراته شوند تا قدرت و نرمی آن‌ها حفظ شود. این‌گونه است که می‌توانند به عنوان حامل اصلی بار محوری ستون فقرات عمل کنند؛ اما با افزایش سن، دیسک گردن آب خود را از دست می‌دهد و سفت می‌شود. برای همین انعطاف آن در تنظیم فشار کم‌تر می‌شود و به عنوان یکی از عوامل شایع درد گردن به شمار می‌رود. این بیماری فتق یا بیرون زدگی دیسک گردن نامیده می‌شود و درد شدید و مبهم در گردن و بین کتف‌ها را ایجاد می‌کند.
انواع آرتروز
آرتروز بیماری است التهابی که شامل التهاب یا تورم یک یا چند مفصل می‌شود و ممکن است باعث ایجاد بیش از 100 بیماری شود. این بیماری‌ها به طور مشترک باعث درگیر کردن مفاصل، بافت‌های اطراف مفاصل و سایر بافت‌های همبند می‌شوند. در زیر انواع آرتریت شایع در میان انسان‌ها و آسیب‌های آن‌ها به بدن به شما معرفی می‌شود:
- اسپوندیلیت آنکیلوزان: رماتیسم ستون فقرات و بیماری مفصلی پیش‌رونده، مزمن و خود ایمنی با التهاب و سفتی ستون فقرات و شایع در مردان.
- نقرس: بالارفتن سطح اوریک اسید بدن و تجمع آن در مفصل و مایع مفصلی با ایجاد آرتروز شدید از شست پا.
- آرتریت روماتویید جوانان: نوعی بیماری خودایمنی با ایجاد حمله به مفاصل و بافت‌های سالم بدن توسط سیستم ایمنی بدن و شایع در زنان باردار.
- آرتروز دست: رایج‌ترین نوع آرتریت با از بین رفتن بافت غضروف در دست، ساعد و نواحی دارای مفصل.
- آرتریت پسوریاتیک: نوعی اختلال پوستی و درگیرکننده مفاصل انگشتان دست و پا.
- آرتریت واکنشی: درد و تورم مفاصل در اثر عفونت در قسمت‌های دیگر بدن مانند روده، اندام تناسلی و دستگاه ادراری.
- روماتیسم مفصلی: شایع‌ترین نوع این بیماری در کودکان با بروز درد، خشکی مفاصل، تورم و عدم توانایی در انجام امور روزمره.
- آرتریت سپتیک: عفونت باکتریایی مفاصل یا عفونت مفصلی.
- آرتریت انگشت شست: در اثر ساییدگی غضروف از انتهای استخوان‌های مفصل در پایه انگشت، ایجاد درد شدید، تورم، کاهش قدرت و دامنه حرکتی.
- فیبرومیالژیا: نوعی اختلال مزمن و تاثیرگذار بر بافت‌های استخوانی پشتیبان حرکتی، با ایجاد درد و ناراحتی در هنگام حرکت افراد و اختلال در خواب.
- آرتریت دوران کودکی: بیماری التهابی بافت همبند در بافت مفاصل کودک، درگیر شدن مفاصلی چون زانو، آرنج، مچ پا و گردن و داشتن بیشترین شیوع در دختران.
- لوپوس: نوعی بیماری خودایمنی با ایجاد التهاب، ورم و آسیب به نقاط مختلف بدن مانند مفاصل، کلیه‌ها، پوست، ریه، خون و قلب.
- استئوآرتریت: آرتروز استخوانی با بیشترین شیوع در افراد مسن، از بین‌برنده غضروف مفصل، ساییدگی استخوان‌ها و ایجاد ضعف در این نواحی.
علت آرتروز چیست؟
هر کدام از انواع این بیماری، به دلایل مختلفی بروز می‌کند. اما دلایل زیر شایع‌ترین علل ابتلا به آرتروز است:
- داشتن سابقه خانوادگی این بیماری
- داشتن شغل و انجام ورزش‌هایی با ایجاد فشار مکرر بر مفاصل
- ابتلا به بیماری‌های خود ایمنی و عفونت‌های ویروس خاص
- روماتیسم
- الگوی زندگی نامناسب
- تصادف
- سقوط از ارتفاع
- شکستگی استخوان
- پوکی استخوان
- عوامل منفی تاثیرگذار بر مفصل و خراب‌کننده غضروف مفصلی
علائم آرتروز
هر یک از انواع آرتریت، ممکن است با علائم و نشانه‌های خاص و متفاوتی خود را نشان دهند که شایع‌ترین علائم این بیماری شامل موارد زیر می‌شوند:
- درد
- سفتی و سختی
- تورم
- سرخی
- کاهش دامنه حرکتی
- گرما
علت بروز آرتروز
این بیماری، بیشتر به دلیل شروع روند فرسودگی بدن به طور طبیعی و با بالارفتن سن ایجاد می‌شود. از طرف دیگر در طول روز انسان فعالیت‌های بدنی مختلفی را انجام می‌دهد و مفاصل بدن نیز به صورت مرتب در معرض ضربه قرار می‌گیرند. این ضربه‌های مداوم، باعث ایجاد آسیب در غضروف مفصلی شده و کم کم آن را از بین می‌برد.
تفاوت آرتروز و آرتریت
این دو عارضه، شبیه به هم هستند و هر دو بر استخوان‌ها، رباط‌ها و مفاصل شما تاثیر می‌گذارند. در این دو بیماری علائمی مشابه مانند سفتی و درد مفاصل نیز مشاهده می‌شود؛ اما تفاوت اصلی این دو بیماری، علت بروز علائم در مفاصل است. چون آرتروز در اثر ساییدگی مفاصل ایجاد می‌شود؛ اما آرتریت روماتوئید، نوعی بیماری خودایمنی است که در اثر حمله سیستم ایمنی به مفاصل بدن اتفاق می‌افتد و ممکن است در هر سنی نیز ایجاد شود.
عوارض آرتروز
این عارضه، باعث می‌شود که انجام کارهای روزانه دشوار شود و حتی اجازه راه رافتن راحت و صاف و نشستن را نیز از شما می‌گیرد. از طرف دیگر تراز و شکل اولیه مفاصل را نیز از بین می‌برد.
تشخیص آرتروز
پزشک متخصص برای تشخیص و علت این بیماری، اقدامات زیر را انجام می‌دهد:
- ارزیابی میزان تحرک و دامنه حرکتی مفاصل شما
- بررسی نقاط حساس و تورم اطراف مفاصل
- بررسی و ارزیابی سلامت کل بدن، برای تشخیص علت ایجاد علائم در بدن شما
پیشگیری از آرتروز
شما باید برای پیشگیری از بروز این بیماری، نکات زیر را رعایت کنید:
- دوری از مصرف دخانیات مانند تنباکو
- انجام تمرینات و ورزش‌هایی که متحمل ضربات زیاد نباشد.
- حفظ وزن متناسب با قد و استخوان‌بندی
- جلوگیری از ایجاد خطرات آسیب‌زننده به مفاصل
درمان آرتروز
پزشک پس از معاینه، ممکن است با توجه به نوع و شدت آرتریت، درمان‌های متفاوت زیر را برای شما تجویز کند:
جراحی
این درمان، برای موارد شدید آرتریت پیشنهاد می‌شود و برای کسانی است که بیماریشان با درمان‌های دیگر بهتر نمی‌شود. جراحی در این مورد شامل هم‌ترازی، هم‌جوشی و تعویض مفصل آسیب‌دیده با مفصل مصنوعی است.
درمان بدون جراحی
استفاده از دارو، فیزیوتراپی آرتروز و تزریقات درمانی نیز یکی از درمان‌های بدون جراحی این بیماری، به شمار می‌رود. مثلا داروهای ضد التهاب و درد، باعث تسکین علائم آن شده و بعضی دیگر نیز به کنترل سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. فیزیوتراپی نیز باعث بهبود قدرت، دامنه حرکت و تحرک کلی با توان‌بخشی به بیمار می‌شود. این‌گونه افراد با انجام بعضی از تمارین، می‌توانند فعالیت‌های روزانه خود را بدون داشتن درد این عارضه ادامه دهند. از طرف دیگر تزریق درمانی نیز به کاهش موقت درد و التهاب در مفاصل شما کمک می‌کند.
اصلاح سبک زندگی
داشتن رژیم غذایی مناسب، استراحت بین کارها و فعالیت‌های روزمره و استفاده از کمپرس سرد و گرم، با مشورت پزشک نیز می‌تواند به درمان و کاهش درد آرتروز کمک کند.
عوامل خطر آرتروز
توجه داشته باشید که موارد زیر ممکن است در افزایش احتمال ابتلا به این عارضه دخیل باشند:
- افزایش سن
- داشتن سبک زندگی ناسالم مثل کشیدن سیگار و ورزش نکردن
- شایع بودن این بیماری در زنان
- افزایش وزن و چاقی و ایجاد فشار بر مفاصل
- داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به این عارضه
- آسیب‌دیدگی مفاصل در قبل با انجام ورزش و ...
آیا آرتروز قابل درمان است؟
به طور کلی هیچ کدام از راه‌های درمانی گفته‌شده نمی‌توانند درمان قطعی آرتروز باشند. در نتیجه می‌توان گفت راه‌های درمانی پیشنهادشده، به شما در مدیریت بهتر این بیماری و کاهش درد آن کمک می‌کند.
ورزش برای آرتروز
جالب است بدانید که ورزش و تمرین بدنی، نقش مهمی در تسکین علائم آرتروز دارد و نتایج زیر را درپی دارد:
- حفظ سلامت مفاصل
- درمان سفتی مفاصل
- کاهش درد و خستگی
- افزایش قوای عضلانی
ورزش های ممنوعه برای آرتروز
افراد مبتلا به این بیماری، باید ورزش‌هایی سبک را انتخاب و از تمرین‌های سخت خودداری کنند. این افراد باید نوع ورزش و فعالیتشان را متناسب با نوع آرتروزشان انتخاب کنند. از ورزش‌های مضر برای این بیماری می‌توان موارد زیر را نام برد:
- اسکات با یک پا
- لانژ عمقی کامل (ضربه زدن زانو روی زمین)
- حرکات پلی متریک
- کشش پا
- راه رفتن اردکی
چه موقع و به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
شما باید به محض دیدن علائم گفته‌شده در مفاصلتان، به متخصصان زیر مراجعه کنید:
- جراح متخصص ارتوپد: مناسب برای آرتروز مفصلی
- فوق تخصص زانو: مناسب برای درد مفاصل ناحیه زانو
- جراح مغز و اعصاب: مناسب برای آرتروز گردن و ستون فقرات
- فوق تخصص روماتولوژی: مناسب برای بیماری‌های خودایمنی و التهابی در مفاصل
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید